THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN GIẢNG GIẢI
Chủ giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Giảng từ ngày 11/05/1999 đến 20/04/2000
Giảng tại Singapore, Australia, Hồng Kông.
Tổng cộng 195 Tập (AMTB)
Chuyển ngữ: Ban biên dịch Tịnh Không Pháp Ngữ
Giám định biên dịch: Vọng Tây Cư Sĩ
Mã AMTB: 19-012-0001 đến 19-012-0195
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN – Tập 63/195 (32B – bộ 128 đĩa)
Các vị đồng học. Xin mời xem Cảm Ứng Thiên câu thứ 23:
“Côn trùng thảo mộc, do bất khả thương”. (Côn trùng thảo mộc, chớ nên thương tổn)
Hai câu nói này chính là nói yêu thương tất cả mọi vật, từ bi bình đẳng. “Côn” có nghĩa là nhiều, cũng chính là nói tất cả những loài côn trùng sâu bọ lớn nhỏ. Động vật nhỏ còn không muốn làm tổn hại, huống chi động vật lớn. Đây thật sự là nuôi dưỡng tâm từ bi của chúng ta. Trong ba loại bố thí thì đây là thuộc về bố thí vô úy. Quả báo của bố thí vô úy là khỏe mạnh, trường thọ. Người Trung Quốc nói trong ngũ phúc có hai loại quả báo này. Cho nên, chúng ta nhìn thấy “quả” thì phải biết tu “nhân” như thế nào. Người thật sự chịu tu nhân, về sau nhất định sẽ có quả báo tốt. Nhân duyên quả báo không mảy may sai chạy.
Bộ sách Cảm Ứng Thiên này đều là khuyên người tu nhân thiện, đoạn duyên ác. Vô lượng kiếp đến nay, chúng ta khởi tâm động niệm, mọi thứ tạo tác, nói thật ra là thiện ít, ác nhiều. Ở trong Kinh luận, Phật nói với chúng ta phiền não là đứng đầu. Trong “Bách Pháp Minh Môn Luận” quy nạp lại nói có 26 loại phiền não lớn, chỉ có 11 loại thiện pháp, chứng tỏ tập khí ác của chúng ta quả thật nghiêm trọng hơn so với tập khí thiện rất nhiều.
Đối với động vật nhỏ như muỗi, kiến, khi nhìn thấy, chúng ta trong vô ý đã giết hại chúng hoàn toàn không có lý do. Nguyên nhân gì vậy? Do tập khí ác. Cho nên, Thánh nhân thế xuất thế gian dạy chúng ta bồi dưỡng tâm từ bi, bắt đầu bồi dưỡng từ đâu? Yêu quý mạng sống của động vật nhỏ. Người học Phật biết chúng cũng là một thân mạng. Cái thân mà chúng đang thọ là do nghiệp bất thiện của chúng trong đời quá khứ, nên chúng mới thọ cái thân nhỏ như vậy. Chúng ta trong đời quá khứ không biết bao nhiêu lần thọ thân giống như chúng vậy. Thân tướng những động vật nhỏ hơn nữa vẫn có một thần thức thì làm sao có thể sát hại chúng được? Không những không được sát hại, mà khiến chúng sinh phiền não thì chúng ta cũng có lỗi lầm. Ngay cả động vật nhỏ này cũng có thức thì sao có thể dùng tâm ác đối với người ta? Phật nói cho chúng ta biết, động vật càng nhỏ thì càng đần độn, ngu si; động vật lớn thì tánh linh cao một chút, cũng chính là tương đối thông minh một chút. Đây là cách nói thông thường, nhưng trên thực tế, nếu chúng ta tư duy thật kỹ, cách nói này rất khó đứng vững được. Bởi vì chúng ta quan sát thấy kiến cũng rất thông minh, tổ chức xã hội của chúng rất chặt chẽ, có kiến chúa, chúng cũng biết phân công, có thể thấy chúng hoàn toàn không phải rất ngu xuẩn. Những côn trùng biết bay như ong mật cũng có tổ chức, có xã hội của chúng, sao có thể nói chúng hoàn toàn là ngu si? Những chân tướng sự thật này, chúng ta hãy quan sát thật kỹ. Các nhà động vật học trên thế giới chuyên nghiên cứu động vật, sự quan sát của họ tinh tế, tỉ mỉ hơn người bình thường. Họ nghiên cứu động thái đời sống của chúng, từ trong động thái đời sống có thể thể hội được tâm cảnh của chúng. Cho nên nhất định không nên cho rằng giết chúng có lẽ chẳng có quan hệ gì, chúng rất ngu si, không biết trả thù. Ý nghĩ này của chúng ta là sai rồi. Trong sách xưa có ghi chép, một bạn nhỏ cứu đàn kiến khi bị nước nhấn chìm, đem đàn kiến này lên bờ, kiến biết báo ơn. Qua đó có thể thấy được, chúng có tánh linh. Chúng ta từ chỗ này liền có thể thể hội được, chúng biết báo ơn, nếu bạn giết hại chúng thì chúng cũng biết báo oán. Động vật nhỏ như vậy đều có tánh linh, đều biết báo ơn, báo oán, huống chi là động vật lớn? Cho nên Phật ở trong Kinh Lăng Nghiêm khuyên mọi người không nên ăn thịt chúng sanh. Trong Kinh Phật lại nói rất rõ ràng, nguồn gốc chiến tranh của thế gian chính là ăn thịt chúng sanh, oan oan tương báo, không bao giờ dứt. Thế nhưng ngày nay người thế gian, ai tin những lời này? Chúng ta khuyên người khác, người ta nói chúng ta mê tín, họ châm biếm chúng ta, vậy còn cách gì bây giờ!
Thế Tôn năm xưa còn tại thế, phương thức sống là trì bát khất thực. Trì bát thì không nên tạo thêm phiền phức cho người ta. Nói thực ra, Thế Tôn cả đời đều không muốn thêm một mảy may phiền phức nào cho người khác. Chúng ta nhìn thấy trong Kinh, tất cả tùy duyên, hằng thuận chúng sanh, tùy hỷ công đức. Cho nên đi trì bát, người ta cho cái gì thì ăn cái nấy, quyết định không có phân biệt, không có chấp trước, người ta cho thịt thì ăn thịt, cho cái gì ăn cái nấy, quyết không phải đề xướng ăn thịt. Chúng ta phải hiểu rõ đạo lý này, đó là “Từ bi làm gốc, phương tiện làm cửa”, không phải là bảo người ta làm riêng đồ chay cho người xuất gia, vậy thì thêm một lần phiền phức. Đạo lý là như vậy. Trong Kinh Lăng Nghiêm khuyên người ăn chay. Khi Lương Võ Đế đọc đến Kinh văn này thì cảm động rất sâu, bản thân ông liền ăn chay trường. Ông là hộ pháp lớn của cửa Phật, toàn tâm toàn lực hộ trì Phật pháp, cho nên bản thân ông ăn chay trường, ông cũng khuyên bảo người xuất gia nên ăn chay trường, cho nên Phật giáo Trung Quốc ăn chay là do Lương Võ Đế đề xướng. Đề xướng này là chính xác, thuận theo lời dạy của Phật. Chúng ta biết, Phật giáo trên toàn thế giới, chỉ có Phật giáo Trung Quốc là ăn chay, Phật giáo nơi khác đều không ăn chay. Đây là thuận theo lời giáo giới của Phật. Chúng ta có thể thể hội được.
Dù cho động vật nhỏ đi nữa, chúng cũng hoàn toàn giống như một con người, chúng bất hạnh đi luân hồi với cái thân tướng như vậy. Chúng ta nhất định không được xem chúng nhỏ yếu mà ức hiếp chúng, vì đó là ý nghĩ sai lầm, hành động sai lầm. Ở trong chú giải nói rất rõ ràng, không những những động vật nhỏ này có linh tánh mà chúng cũng có Phật tánh. Phật ở trong Kinh nói: “Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh”. Đã có Phật tánh thì đều được xem là Phật, chúng ta sao có thể hại Phật, sao có thể giết Phật chứ? Bản thân chúng ta tu hành muốn thành Phật, mà còn muốn đi hại Phật, giết Phật, vậy chúng ta làm sao có thể thành Phật được? Cho nên Phật chế định giới luật, điều thứ nhất là “không sát sanh”. Ý nghĩa này quá sâu, quá rộng. Nếu như không đọc tụng Đại thừa, không hiểu sâu nghĩa thú thì giới điều “không sát sanh” này rất khó thể hội. Thật sự làm được “không sát sanh”, thử hỏi xem những động vật nhỏ này có còn làm tổn thương bạn được không? Không còn! Có thể thấy chúng có trí tuệ, có thể lựa chọn.
Trong Cao Tăng Truyện, quí vị biết Ấn Quang Đại Sư ở thời cận đại, động vật nhỏ không làm tổn thương Ngài. Bất kể Ngài đến nơi nào, căn phòng Ngài ở, bạn đi tìm một con muỗi, ruồi, rận, kiến cũng không thể tìm ra được. Bình thường thì rất nhiều, khi Ngài vừa đến nơi đó ở thì không còn nữa, những động vật nhỏ này dời nhà rồi, nhà Phật nói là dời đơn. Tại sao Lão pháp sư có thể có cảm ứng như vậy, còn chúng ta không có? Đây là điều đáng để chúng ta suy nghĩ kỹ, chúng ta cần suy nghĩ nhiều. Đây là đạo lý gì vậy? Chân thành, thanh tịnh, bình đẳng, từ bi. Tâm chân thành thì trên có thể cảm động chư Phật Bồ-tát, dưới có thể cảm động trời đất quỷ thần. Ngay cả quỷ thần ở cõi ngạ quỷ cũng có thể cảm động, huống chi những động vật nhỏ của đường súc sanh này, đều sẽ bị cảm động. Đây là điều chúng ta phải nên biết.
Cho nên người tu hành chân chánh, khi nhìn thấy những động vật nhỏ này đều là chắp tay niệm Phật, niệm Tam quy y: “Quy y Phật, không đọa địa ngục. Quy y pháp, không đọa ngạ quỷ. Quy y tăng, không đọa bàng sanh (súc sanh)”. Tôi nghĩ mọi người đều nghe rồi, nhưng chúng ta có thật sự phụng hành hay không? Rất nhiều người thường hay quên mất rồi. Ba câu nói này là lời chúc phúc đối với những động vật nhỏ này, cũng là nhắc nhở chúng. Chúng ta nói, chúng có hiểu hay không? Ngôn ngữ không hiểu, nhưng linh tánh là thông hiểu. Phần tâm chí thành, sự chúc phúc chí thành đó của chúng ta, quả thật chúng có thể cảm nhận được, chỉ cần chúng ta chân thành. Thế nào là chân thành vậy? Nhất tâm là chân thành. Chúng ta vì chúng mà chúc phúc, vì chúng mà niệm Tam quy y, cái tâm này không chân thành, còn xen tạp, tán loạn thì không có hiệu quả. Nếu tâm thật sự chân thành thì sẽ có hiệu quả. Tâm chân thành không phải đối với một việc, phải đem tâm này ngày ngày bồi dưỡng nên tâm chân thành, tâm thanh tịnh, tâm bình đẳng, tâm chánh giác, tâm từ bi. Đây là chân tâm của chúng ta.
Tánh đức vốn có trong tự tánh, chúng ta có, chư Phật Bồ-tát có, tất cả chúng sanh đều có. Thanh Văn, Duyên Giác, Bồ-tát, chư Phật, tánh đức của các Ngài hiện tiền, tánh đức tự tại. Tánh đức của chúng ta bị chôn vùi ở trong tập khí phiền não, tuy có nhưng không khởi tác dụng, cho nên Phật dạy chúng ta phải khắc phục phiền não, khắc phục chướng ngại, phải khiến tánh đức hiện tiền. Cái mà nhà Nho nói là “khắc niệm tác Thánh” cũng là ý nghĩa này. Khắc phục phiền não, khắc phục tập khí là quan trọng hơn hết. Căn tánh mỗi người đều không giống nhau. Người thiện căn phước đức dày thì dễ dàng, họ vừa nghe thì liền sáng tỏ, họ có thể làm được. Người phước đức dày, tuy đối với đạo lý này chưa thông đạt, sau khi nghe rồi thì họ sinh tâm hoan hỷ, họ cũng rất muốn làm được. Chúng ta hằng ngày nghe Kinh, hằng ngày đọc Đại Thừa mà không thể làm được thì tự mình đã biết thiện căn phước đức của bản thân chúng ta mỏng cỡ nào. Vậy phải làm thế nào? Nghe nhiều, đọc nhiều, bồi dưỡng thiện căn, phước đức của chúng ta. Khi duyên chín muồi rồi thì làm được việc “không sát sanh” một cách triệt để, tự nhiên rất hoan hỷ, làm được rốt ráo viên mãn. Không những không sát hại tất cả chúng sanh, mà tuyệt đối sẽ không khiến chúng sanh sinh phiền não.
Không sát hại chúng sanh được quả báo trường thọ. Không não hại chúng sanh được quả báo khang ninh. Khang ninh là thân tâm an lạc. Một người cả đời không có việc phiền muộn, không có việc phiền não, đây là khang ninh. Quả báo của khang ninh là do không muốn làm cho tất cả chúng sanh sanh phiền não. Quả như thế nào thì nhân như thế ấy. Nhân duyên quả báo không mảy may sai chạy.
Sự việc “nhân quả” này quy kết đến cuối cùng thật sự chính là bốn chữ “tự làm tự chịu”. Bản thân chúng ta tu thiện thì bản thân chúng ta nhận phước báo, bản thân chúng ta tạo ác thì chúng ta nhất định phải chịu ác báo, dứt khoát không được phép oán trời trách người. Oán trời trách người là tạo tội nghiệp lớn. Thế gian biết bao nhiêu người không hiểu đạo lý này, cho rằng tất cả việc bất như ý là người khác tạo cho ta, người khác kiếm chuyện với ta. Sai rồi! Tự làm tự chịu! Tại sao người khác không kiếm chuyện với người nào mà chỉ kiếm chuyện với ta? Ta và họ trước đây có ác duyên, họ kiếm chuyện với ta là để trả thù. Ta hiểu rõ rồi thì cần phải tiếp nhận. Thừa nhận quả báo mà không có một mảy may ý niệm oán hận thì oan kết này đã gỡ ra rồi, đã hóa giải rồi. Thánh Hiền thế xuất thế gian dạy chúng ta: “Oan gia nên giải, không nên kết”. Không kết oán với người thì trên đường Bồ-đề mới thuận buồm xuôi gió. Trong cuộc sống một đời, thật sự được kiết tường như ý đều là do chính mình tự tu mà có.
Được rồi, hôm nay thời gian đã hết, chúng tôi chỉ giảng đến đây.
A Di Đà Phật!