THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN GIẢNG GIẢI
Chủ giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Giảng từ ngày 11/05/1999 đến 20/04/2000
Giảng tại Singapore, Australia, Hồng Kông.
Tổng cộng 195 Tập (AMTB)
Chuyển ngữ: Ban biên dịch Tịnh Không Pháp Ngữ
Giám định biên dịch: Vọng Tây Cư Sĩ
Mã AMTB: 19-012-0001 đến 19-012-0195
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN – Tập 67/195 (34B – bộ 128 đĩa)
Mời xem Cảm Ứng Thiên, câu thứ 26.
“Kiến nhân chi đắc, như kỷ chi đắc. Kiến nhân chi thất, như kỷ chi thất”. (Thấy người khác đạt được, như chính mình đạt được. Thấy người khác mất mát, như chính mình bị mất mát)
Mục này là nói về “được – mất”. Phật ở trong Kinh nói cho chúng ta biết, “được – mất” không phải chân thật, thế nhưng người thế gian đều mê ở trong đó, do đó tạo ra biết bao nhiêu tội nghiệp. Trong 24 điều bất tương ưng hành pháp thì “được – mất” được xếp vào điều thứ nhất. Có thể thấy, chúng sanh đối với vấn đề này mê sâu biết bao, nghiêm trọng biết bao. Bốn câu này của Cảm Ứng Thiên nói rất hay. Cách nhìn, cách nghĩ của người thế gian đối với sự việc này là không bình thường. Nhìn thấy người khác có được thì sinh tâm đố kỵ, nhìn thấy người khác bị mất mát thì liền sinh tâm hoan hỷ. Một tâm niệm này liền tạo vô lượng tội nghiệp.
“Thái Thượng cứu nhân chi quá” (Thái Thượng xét lỗi của người đời). Câu “cứu nhân chi quá” dạy người nhìn người khác không khác gì với chính mình, nhìn thấy người khác có được thì có thể sinh tâm hoan hỷ, nhìn thấy người khác bị mất mát thì có thể sinh tâm thương xót. Phạm vi của “được – mất” vô cùng rộng lớn. Ở trong thế pháp thì được danh vọng lợi dưỡng, được ngũ dục lục trần, còn trong Phật pháp thì được thiền định, được giác ngộ, được chứng quả, pháp thế xuất thế gian đều bao gồm ở trong đó. Phật nói cho chúng ta biết, “được – mất” cũng là quan hệ của nhân quả, không gieo nhân thì chắc chắn không thể có được quả. Thế gian, cái mà tất cả chúng sanh mong cầu chẳng qua là phú quí, thông minh, trí tuệ, khỏe mạnh, trường thọ, chúng ta gọi là “ngũ phúc” (phần trước đã giới thiệu qua với quí vị rồi), đều là có nghiệp nhân. Cho nên gieo nhân thiện thì được quả thiện. Gieo nhân bất thiện mà mong cầu được quả thiện, đâu có đạo lý này, ở trong Kinh Phật thường nói là “không có chuyện đó!”. Chúng ta hy vọng, mong muốn được điều gì thì phải cố gắng tạo nhân. Nhân của bạn tạo thù thắng thì quả báo của bạn sẽ thù thắng. Nhân của bạn mỹ mãn thì quả báo cũng mỹ mãn. Hai câu nói này là vô cùng quan trọng. Trong hai câu nói này, chúng ta có thể nhìn thấy, nhất định không có tâm đố kỵ. Không những không có tâm đố kỵ mà còn phải có tâm tùy hỷ. Tâm tùy hỷ là pháp Bồ-tát. Tâm mà Bồ-tát Phổ Hiền tu là “hằng thuận chúng sanh, tùy hỷ công đức”, đây là đại hạnh của Bồ-tát. Đồng tu học Phật chúng ta luôn luôn lơ là, bỏ lỡ cái lợi lớn ngay trước mắt. Đây là điều chúng ta cần phải phản tỉnh suy xét lại.
Đồng tu học Phật đều biết “phải đoạn ác, phải hành thiện”, nhưng mà thiện thì luôn luôn không thể thành tựu, ác thì hằng ngày vẫn tiếp tục đang tạo, đặc biệt là khẩu nghiệp. Trong khi tiếp xúc giữa người với người liền tạo khẩu nghiệp, phê bình, bàn luận phải – quấy, được – mất của người khác. Sự phê bình của bạn có chính xác hay không? Cho dù là chính xác, là sự thật, nhưng cũng không nên nói. Nếu phê bình không chính xác thì chẳng phải là bạn đã xử oan cho người rồi sao? Xử oan cho người là tạo tội nghiệp rất nặng. Nếu phê bình của bạn không có ảnh hưởng gì đối với xã hội thì tội lỗi của bạn nhỏ, nếu có ảnh hưởng rất lớn đối với xã hội, ảnh hưởng không tốt thì tội lỗi của bạn thật lớn rồi. Nếu như bạn phỉ báng Tam Bảo, khiến tất cả tín chúng thối thất tâm đạo, ở trong Kinh Phát Khởi Bồ Tát Thù Thắng Chí Nhạo, quí vị thử xem thì sẽ biết đây là tội đọa địa ngục. Không nên xem nhẹ, tùy tiện nói năng, giống như không có quan hệ gì quá lớn. Nhất thời khoái ý làm đứt đoạn thiện căn của người khác sẽ chiêu đến tội nghiệp địa ngục A-tỳ. Người làm những việc này, chúng ta thường nhìn thấy, thường nghe thấy ở trong xã hội. Phật Bồ-tát nhìn thấy rất đau lòng, rất thương xót, đúng như trong Kinh gọi là “kẻ đáng thương xót”. Vì sao tạo sự việc này vậy? Nghe tin đồn nhảm, không đi tìm hiểu những chân tướng sự thật này. Tôi trong đời này, gặp phải rất nhiều sự việc như vậy. Tôi có một nguyên tắc, việc gì không liên quan với tôi thì tôi không quan tâm, không cần thiết phải để tâm đến, cười xòa là xong, cũng không nên để ở trong lòng, vì để ở trong lòng cũng là tội nghiệp. Hy vọng tâm của mình thanh tịnh, hy vọng tâm của mình thuần thiện, một mảy may ác niệm cũng không nên để ở trong tâm. Hay! Đây gọi là giữ tâm tốt. Bạn đem những thứ lộn xộn, những thứ rác rưởi thị phi, nhân ngã này để ở trong tâm, tâm của bạn liền bất thiện, tâm của bạn liền không tốt rồi. Nếu những lời rao truyền này có quan hệ với bản thân, với đại chúng, chúng ta nhất định phải đi điều tra một chút, chứng minh một chút, xem có phải là sự thật hay không, sau đó hãy phê bình. Cho nên không được nghe theo lời một chiều, nghe theo lời một chiều là ngu si, mê hoặc. Nhất là người làm lãnh đạo. Chúng ta đọc sách xưa, xem những đế vương ngày trước, người nói nhỏ to bên tai họ rất nhiều, nhưng họ có tin hết hay không? Họ để đó làm tham khảo, họ nhất định đi điều tra chứng minh, cho nên họ sẽ không xử oan người tốt, cũng sẽ không mắc lừa người xấu. Sự thông minh này đều là do thầy chỉ dạy họ, cha mẹ chỉ dạy họ. Cổ nhân nói là: “Lời đồn nhảm dừng ở kẻ trí”. Người thật sự có trí huệ thì họ mới biết xử lý như thế nào. Thế nhưng người không có trí huệ nhiều, người không có trí huệ thì nghe tin lời đồn nhảm, đặt điều sinh sự. Hiện nay thế gian này người có trí huệ quá ít. Tại sao không có trí huệ vậy? Vì không có Thánh Hiền dạy dỗ.
Hiện nay, nền giáo dục của toàn thế giới, tuyệt đại đa số là giáo dục công lợi, hám lợi lập công đối với danh vọng lợi dưỡng, ngũ dục lục trần, giáo dục [con người] cạnh tranh. Chỉ cần có ý nghĩ cạnh tranh này thì chắc chắn sẽ làm việc tổn người lợi mình, làm việc tổn hại thiên lý. Đây là giáo dục hiện đại. Giáo dục hiện đại, nói lời hơi khó nghe là tăng trưởng tâm luân hồi, giúp chúng sanh tạo nghiệp luân hồi. Người học Phật tuy nhiều, nhưng có được bao nhiêu người thật sự trên Kinh điển chịu nghiên cứu, chịu thảo luận, cần mẫn học tập? Ngạn ngữ nói: “Trước cửa địa ngục tăng đạo nhiều”. Cái tội lỗi này rất nặng! Dùng bảng hiệu Thánh Hiền mà vẫn tạo nghiệp luân hồi như xưa, cho nên họ sẽ đọa rất nặng, đọa địa ngục A-tỳ. Cái bảng hiệu này không được phép giả mạo. Hiện nay pháp luật thế gian, đối với tất cả sự giả mạo đều phải trị tội. “Phật” là tấm bảng hiệu chính danh đứng đầu của thế xuất thế gian, bạn tùy tiện giả mạo thì tội nghiệp này nặng hơn hết thảy. Chúng ta ngày nay đã trưng dụng tấm bảng hiệu này thì phải y giáo phụng hành, chăm chỉ học tập theo Phật Bồ-tát. Tóm lại là phải học cho giống vài phần, nếu học mà hoàn toàn không giống là có tội lỗi. Bạn không được phép nói “tôi không có tạo tội nghiệp, tôi không có hại người”. Bạn không có hại người, nhưng cầm tấm bảng hiệu này mà không y giáo phụng hành là tạo tội nghiệp rồi. Tội nghiệp gì vậy? Phá hoại hình tượng Phật pháp, chính là tội danh này. Tội danh này bạn đảm đương không nổi đâu! Hình tượng Phật Bồ-tát là gì? Chúng ta ngày nay khởi cái tâm gì, động cái ý nghĩ gì, làm sự việc gì? Phật pháp ngày nay ở trong xã hội vì sao suy yếu đến như vậy? Chúng ta đọc sách xưa, vào thời xưa, triều đình và nhân dân đối với người xuất gia, không có ai mà không tôn trọng. Xã hội hiện nay xem thường đối với người xuất gia, nguyên nhân ở chỗ nào vậy? Vào thời xưa, người xuất gia học Phật là giống Phật Bồ-tát, quả thật là chuẩn mực của trời người, cho nên mọi người tôn trọng, mọi người kính ngưỡng. Hiện nay xã hội vì sao xem thường người xuất gia? Người xuất gia không y giáo phụng hành, không học Phật Bồ-tát. Học tập theo ai vậy? Lời này chúng tôi không cần phải nói. Chúng ta phải phản tỉnh, phải giác ngộ, phải quay đầu. Đối tượng để học tập nhất định phải làm cho rõ ràng, làm cho minh bạch. Không học theo Phật Bồ-tát là sai rồi. Cao tăng Đại đức là điển hình của chúng ta, thế nhưng chúng ta phải quan sát tỉ mỉ, người nổi tiếng, có địa vị cao có phải thật sự là có đức hạnh hay không? Người mà danh xứng với thực là tấm gương của chúng ta, chúng ta cần phải học tập theo họ.
Khi tôi mới học Phật, lão cư sĩ Lý Bỉnh Nam rất kính ngưỡng Ấn Quang Pháp sư, bảo tôi học tập theo Ấn Quang Pháp sư. Cao tăng Đại đức cùng thời đại với Ấn Quang Đại sư rất nhiều, tại sao thầy không giới thiệu người khác mà lại giới thiệu Ấn Quang Đại sư? Đạo lý ở trong đây, nỗi khổ tâm ở trong đây, chúng ta có biết hay không? Người xuất gia nhiều, chúng ta ở trong Kinh Phật xem thấy, trong rất nhiều người xuất gia như vậy, có đệ tử Phật thật, cũng có con cháu ma vương. Thời kỳ Mạt Pháp, ma đã phát đại nguyện bảo đồ tử đồ tôn của họ thảy đều đến cửa Phật để xuất gia, khoác lên áo Cà-sa để hủy diệt Phật pháp. Điều này trong Kinh Phật có ghi chép. Chúng ta sinh trong thời kỳ Mạt Pháp, cho nên trong số người xuất gia có Phật mà cũng có ma. Chúng ta phải có huệ nhãn thì mới có thể phân biệt. Chúng ta học tập theo Phật, không nên học tập theo ma. Học tập theo Phật, chúng ta ở trong đời này sẽ thành tựu. Học tập theo ma thì chúng ta trong một đời này chắc chắn đọa tam đồ. Lợi hại của bản thân làm sao có thể không biết? Bốn câu nói này, chúng ta phải nắm lấy, khắc ghi trong lòng, phải thường xuyên nhớ kỹ. Nhất định phải từ bỏ tự tư tự lợi, niệm niệm vì lợi ích chúng sanh, niệm niệm vì giúp đỡ người khác. Ai có được tâm này? Thế nhưng thực hiện được tâm này cũng không phải là việc dễ dàng. Bạn muốn làm việc tốt, nhưng không có duyên, không có cơ hội, duyên không đủ, luôn có biết bao nhiêu người chướng ngại bạn, không để bạn làm việc tốt, không hy vọng bạn thành tựu một thiện hạnh, nghĩ đủ mọi cách để cản trở. Sự việc này quá nhiều, quá nhiều rồi. Từ đó cho thấy, duyên là vô cùng quan trọng. Phải rộng kết thiện duyên với tất cả chúng sanh, ở trong đời này làm không thành thì còn có đời sau. Bồ-tát độ chúng sanh là đời đời kiếp kiếp vĩnh viễn không nghỉ ngơi. Quí vị đồng tu, các bạn biết, lần trước tôi thành tâm thành ý muốn giúp người Úc xây một viện dưỡng lão thì bị người phá hoại. Những người phá hoại đó có thể làm việc tốt hay không? Họ cũng không thể! Bản thân họ không làm được, nhưng chướng ngại người khác làm.
Bình luận việc phải trái của một người là tương đối không dễ dàng. Quan sát một người, trước sau, trái phải mỗi mặt đều thấy rõ ràng, nhưng vẫn không dám đưa ra quyết đoán. Người thời xưa nói rất hay: “Luận định sau khi đậy nắp quan tài”, vậy mới có thể bình luận nhân phẩm của bạn. Khi bạn vẫn chưa chết thì không dám nói. Tại sao vậy? Vì cả đời tạo ác, nhưng khi lâm chung biết sám hối, sửa chữa lỗi lầm thì vẫn là người tốt. Người như vậy niệm Phật vẫn có thể vãng sanh, vẫn có thể làm Phật, cho nên quay đầu là bờ. Chết rồi mà cũng không thể quay đầu thì đoán định họ là người bất thiện. Cho nên đoán định một người, bạn biết khó khăn cỡ nào! Cổ nhân viết truyện ký cho người đều là sau khi chết, người sau viết. Lịch sử của một triều đại, triều đại này đã diệt vong rồi, người triều đại sau viết. Đây đều là ý nghĩa của “Luận định sau khi đậy nắp quan tài”.
Chúng ta chướng ngại người khác hành thiện, quả báo là người khác chướng ngại chúng ta hành thiện. Nhân duyên quả báo không mảy may sai chạy, nhất là ở xã hội hiện nay, [quả báo] quá rõ ràng, quá nhanh. Cho nên đồng học chúng ta phải nhớ kỹ, khi gặp được cơ hội, phải mau mau làm việc tốt; nhìn thấy người khác làm việc tốt, chúng ta phải giúp đỡ họ, thành tựu họ. Thành tựu việc tốt của người, không thành tựu việc xấu của người. Việc họ làm, đối với xã hội, đối với nhân dân, đối với chúng sanh là bất lợi thì chúng ta tuyệt đối không đi giúp đỡ họ. Nếu là việc có lợi ích, chúng ta phải toàn tâm toàn lực quan tâm, toàn tâm toàn lực phối hợp giúp đỡ, tuyệt đối không có đố kỵ chướng ngại, mà chỉ có hằng thuận, tùy hỷ. Đây là hành Bồ-tát đạo. Cho nên, quy kết đến cuối cùng, nhất định phải có trí huệ chân thật, quyết không được xen tạp tình kiến ở bên trong. Tình kiến là si mê. Trí huệ chân thật, chánh đại quang minh, đây là điều chúng ta cần phải học tập.
Được rồi, hôm nay thời gian đã hết, chúng ta chỉ học đến đây thôi.
A Di Đà Phật!