THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN GIẢNG GIẢI
Chủ giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Giảng từ ngày 11/05/1999 đến 20/04/2000
Giảng tại Singapore, Australia, Hồng Kông.
Tổng cộng 195 Tập (AMTB)
Chuyển ngữ: Ban biên dịch Tịnh Không Pháp Ngữ
Giám định biên dịch: Vọng Tây Cư Sĩ
Mã AMTB: 19-012-0001 đến 19-012-0195
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN – Tập 171/195 (113A – bộ 128 đĩa)
Chư vị đồng học, xin chào mọi người!
Xin mời xem đoạn 101 của Thái Thượng Cảm Ứng Thiên. Quyển sách này tổng cộng có một 124 đoạn. Chúng tôi hy vọng có thể giảng viên mãn sớm hơn một chút. Có rất nhiều câu hỏi, nên làm lỡ rất nhiều thời gian, do đó chúng tôi sẽ thu xếp trả lời những câu hỏi này vào một thời gian khác.
Đoạn này có bốn câu: “Đoản xích hiệp độ. Khinh xứng tiểu thăng. Dĩ ngụy tạp chân. Thái thủ gian lợi.” (Thước non, thước thiếu, cân nhẹ, thưng non. Đồ giả xen lẫn hàng thật. Dùng thủ đoạn để kiếm lợi gian trá).
Chú giải vừa mở đầu liền nói: “Bốn câu đều nói về chuyện của phường tiểu nhân tham lợi. Thước, đồ đo lường, thưng, cân vv… là những thứ dùng để lượng định giá trị của mọi vật, được mọi người đồng ý. Người đời có hai cách thức: Nhập vào thì gắng làm sao cho to, xuất ra thì gắng sức cho nhỏ; nhập vào thì chú trọng sao cho nặng, xuất ra thì cố ý giảm nhẹ. Lập tâm như vậy, chỉ mong chiếm tiện nghi cho chính mình Nào có biết: Chiếm nửa phần tiện nghi, sẽ tổn một phần phước đức! Huống hồ ích ta, tổn người, ắt bị tai ương, bị thiêu đốt bởi lửa sét cõi trời. Tuy nhiên, chưa chắc đều là như thế, cũng có khi chủ nhân chẳng biết, mà chắc là do con em hoặc tôi tớ trông xem việc thâu vào, xuất ra đã ngấm ngầm làm như vậy, tội ấy rốt cuộc quay về chủ nhân, chớ nên không xem xét tường tận.”
Đoạn văn này đã nói rất rõ ràng, rất minh bạch ý nghĩa của bốn câu trên rồi. Người thế gian, những sự việc như thế này ở trong xã hội ngày nay có quá nhiều, hầu như là nhiều không kể xiết. Còn như chuyện lấy giả làm thật thì thời xưa cũng có, thế nhưng rất ít. Hiện nay ngay đến thuốc men, muốn mua thuốc thật cũng không dễ dàng. Tôi còn nhớ có một năm tôi ở nước Mỹ, đến cửa hàng thuốc đông y mua hai viên thuốc thanh nhiệt giải độc. Sau khi về đến nhà mở ra xem thì một viên trong đó là giả. Bạn nói xem còn có cách nào không chứ? Khi tôi ở Hồng Kông, rất nhiều đồng tu Hồng Kông nói với tôi, mua hàng hóa ở Hồng Kông, nếu không phải là người trong nghề thì sẽ không mua được hàng thật. Phong khí xã hội đã đến mức độ thế này, khiến chúng ta nhớ đến lời quỷ thần đã từng nói: “Trên trời không an toàn, dưới đất cũng không thể ở”. Câu nói này rất có đạo lý. Quỷ thần đều tụ hội cùng nhau niệm Phật cầu sanh Tịnh Độ. Điều này cũng giống với điều mà lão cư sĩ Lý Bỉnh Nam nói với các học trò bên cạnh Ngài vào buổi chiều hôm trước khi vãng sanh một ngày: “Thế giới đã loạn rồi, chư Phật Bồ-tát, Thần Tiên có đến cũng không cứu được, con đường sống duy nhất là niệm Phật cầu sanh Tịnh Độ”. Đây là lời nói của người chân thật có đức hạnh, có thành tựu, có tâm từ bi.
Ở đây có đoạn nói: “Nhân tâm thế đạo đã thay đổi rồi”. Hàng hóa trong thị trường gần đây thì hầu như hàng giả nhiều hơn hàng thật. Nhìn từ điều này thì đây cũng là nhân tâm thế đạo bị biến đổi rồi. Phàm những vật dụng như đồ ăn thức uống, thuốc men thì đều có hàng giả, hơn nữa số lượng hàng giả nhiều hơn hàng thật, kẻ buôn bán những thứ ấy là phường chôn vùi lương tâm, hại người không chi hơn nổi. Còn như kẻ sử dụng bạc giả, ngày nay là dùng tiền giả, làm giả những giấy tờ này thì tội ác càng sâu, trời sẽ tru diệt càng nhanh chóng hơn. “Trời tru” là ý nghĩa gì vậy? Chính là người nước ngoài nói đến ngày tận thế. Cho nên phàm chúng ta làm việc gì thì đều phải suy nghĩ có xứng đáng với trời đất, với lương tâm hay không? Câu nói này quan trọng hơn bất cứ thứ gì. Chúng ta khởi một ý niệm thì ý niệm này có nên có hay không? Có thể xứng đáng với trời đất và lương tâm hay không? Có thể xứng đáng với vô vàn chúng sanh hay không? Nếu bản thân chúng ta giác ngộ được điều này là bất thiện, vậy thì lập tức chặn đứng nó lại, nhất định không tái phạm nữa. Đoạn cuối có một bài thơ của người xưa là:
“Càng thêm gian xảo, càng nghèo khó,
Trời vốn chẳng dung kẻ dối gian,
Nếu nhờ gian xảo mà giàu có,
Thế gian kẻ ngốc đói bò càng”
Đây là một bài thơ của người xưa, chúng ta xem bài thơ này, lời bài thơ nói có ứng nghiệm hay không? Hình như người ngày nay càng gian, càng xảo thì họ càng giàu có. Cho nên người tin nhân quả ít đi. Họ cho những câu chuyện nhân quả không có bằng chứng, nhìn thấy trên thế gian có nhiều người tích đức tu thiện nhưng lại rơi vào hoàn cảnh vô cùng nghèo khổ, người làm điều phi pháp hình như là dương dương tự đắc. Đây là hiện tượng phổ biến ngày nay trong xã hội của Trung Quốc và nước ngoài. Sự việc thế này chỉ có Phật mới nói rõ ràng. Vì sao lại có hiện tượng này? Phật đã nói: Những người làm điều phi pháp mà giàu sang là do đời trước họ tu đại phước báo. Tuy rằng ngày nay họ càng gian xảo thì càng bị tổn phước, nhưng sau khi tổn phước thì họ vẫn còn dư phước, họ vẫn còn một chút phước, họ hưởng dư phước của họ. Nhất định không phải là làm điều phi pháp thì có thể được phước báo, không có đạo lý này. Người tích đức tu thiện hiện nay vẫn rất nghèo khổ là do đời trước không tu phước. Nếu họ không tu phước thì cuộc sống của họ so với hiện tại sẽ còn khó khăn hơn. Chúng ta nghĩ xem, những lời Phật nói là có đạo lý. Nếu những người đời trước tu phú quý, họ không làm điều phi pháp, an phận thủ thường thì phước báo của họ lớn, phước báo của họ hưởng không hết. Sau khi thọ mạng của cuộc đời này kết thúc, phước báo của họ chưa hưởng hết thì đời sau vẫn có đại phước báo. Mặc dù đời sau không tu phước nhưng chỉ hưởng phước thôi cũng không hưởng hết. Nếu trong đời này họ có thể tiếp tục tu phước thì đời đời kiếp kiếp phước báo là không cùng tận. Tiếc là người thế gian ngày nay không đọc kinh Phật, không những không đọc kinh Phật mà sách Thánh Hiền cũng đều không đọc. Không chỉ là không đọc sách Thánh Hiền mà còn không chịu nghe lời nói tốt lành. Khi nghe thấy lời nói của người khuyến thiện, họ lập tức lảng tránh, liền đi ra chỗ xa. Nếu dạy họ làm điều phi pháp, họ sẽ vui mừng tiếp nhận, thân cận người xấu mà xa rời thiện tri thức. Cho nên chúng ta biết phước báo của họ sẽ hưởng không lâu, đúng như người xưa thường nói là “ngắn ngủi như chớp mắt”. Nếu phước báo lớn thì có thể hưởng cả đời, phước báo nếu không đủ lớn thì sẽ suy khi đến tuổi trung niên và tuổi già. Điều này chúng ta ngày nay cũng nhìn thấy rất nhiều trong xã hội. Bốn mươi, năm mươi tuổi đã suy bại rồi, công ty phá sản, nợ nần chồng chất, chạy trốn khắp nơi, đây là điều gì ? Là do phước báo đời quá khứ không dầy, nên khi làm điều phi pháp thì phước báo sẽ hết rất nhanh. Chúng ta nhìn thấy rất nhiều người làm điều phi pháp, đến cuối đời, bảy mươi, tám mươi tuổi mà phước báo vẫn rất lớn, đó là do trong đời quá khứ họ tích lũy phước báo rất sâu dày. Tuy rằng họ làm nhiều việc ác, tổn phước, nhưng vẫn không bị tổn hết, nền tảng của họ quá dày. Hiểu rõ đạo lý này thì chúng ta liền biết được chính mình cần phải làm thế nào, nên phải tu học thế nào, nên phải dạy người ra sao.
Ngày nay trong xã hội, việc khuyến thiện sửa lỗi thật sự rất khó khăn, thật sự không phải là một việc dễ dàng, thế nhưng chúng ta có phải làm không? Nhất định phải làm. Có cơ hội ẩn cư, có cơ hội sống trên núi, có cơ hội không nghe thế sự, tự biết hoàn thiện chính mình. Bạn có cơ hội này thì cũng phải xả bỏ. Bậc thiện nhân trên thế gian khuyên bảo chúng ta: “An an nhi năng thiên”. Tâm chúng ta an, thân chúng ta an nhưng xã hội bất an, chúng sanh bất an thì chúng ta cũng phải từ bỏ cuộc sống an ổn để mà đi khắp nơi giúp đỡ người khác. Đây là tâm từ bi. Bồ-tát lại càng “làm người bạn không mời của chúng sanh”, đều phải tích cực hơn so với nhà Nho hay so với bất kỳ người nào khác. Phật Bồ-tát thị hiện tại nhân gian, vì sao vậy? Không phải là để đi ẩn cư, không phải là đến sống một cuộc sống an định thoải mái, thế thì đâu gọi là Bồ-tát nữa, mà là vì hết thảy chúng sanh khổ nạn mà phục vụ, đây là Bồ-tát. Bồ-tát khi gặp phải khó khăn thì nhất định không trốn tránh, mà dũng cảm tiến tới, chịu khổ thay cho chúng sanh. Trong “Hạnh nguyện phẩm”, Phổ Hiền Bồ-tát nói: “Cúng dường là chịu khổ thay cho chúng sanh”, chính là chỉ về sự việc này. Chúng ta đến thế gian này, mọi người đều giống nhau, đều là do nghiệp lực thọ sanh. Nghiệp lực có thể chuyển biến thành nguyện lực, chuyển thành nguyện lực chính là thừa nguyện tái lai. Hoàn cảnh điều kiện của tôi thế này có thể chuyển đổi được không? Tu thành Bồ-tát mới có thể chuyển đổi được, nhưng tôi là phàm phu? Tông Thiên Thai nói có thể chuyển được, trong Kinh Hoa Nghiêm nói có thể chuyển, trong Tịnh Độ Tông nói còn có thể chuyển nhanh hơn. Tông Thiên Thai nói cho chúng ta là “Nhất tâm tam quán, nhất tâm tam đế” (trong một tâm niệm có thể đồng thời quán chiếu thấu suốt ba chân lý), đó chính là phàm phu chúng ta cũng có thể chuyển đổi được. Năm xưa, sư Ngài Huệ Tư của tông Thiên Thai là người thời nhà Tùy, đọc Kinh Pháp Hoa, đọc Trung Luận, Ngài đọc đến câu “Nhân duyên sanh các pháp, ta nói tức là không” thì liền ngộ ngay, Ngài liền chuyển đổi được. Truyền đến Ngài Trí Giả, Ngài là vị xây dựng nền tảng lý luận của tông Thiên Thai, trở thành một tông phái của Đại Thừa. Một khi ngộ nhập “Tam luân thể không” (không còn các tướng ngã, nhân, chúng sanh, thọ giả). “Tam luân thể không” chính là đã phá bốn tướng. Vô ngã tướng, vô nhân tướng, vô chúng sanh tướng, vô thọ giả tướng thì tâm địa lập tức thanh tịnh bình đẳng, không còn sanh phiền não nữa, thường sanh trí huệ.
Các Ngài có thể làm được thì vì sao chúng ta lại không thể? Nguyên nhân không thể là ở chỗ nào? Là do không chịu buông xuống tập khí phiền não. Hay nói cách khác, khởi tâm động niệm vẫn không chịu suy nghĩ vì người khác, niệm niệm chỉ nghĩ đến lợi ích của chính mình, như vậy thì không có cách nào rồi. Sự khác biệt giữa Tổ sư Đại đức và chúng ta chính là ở một niệm này. Nếu chúng ta một niệm quay đầu, buông xuống tự tư tự lợi, khởi tâm động niệm đều nghĩ đến quần chúng xã hội và chúng sanh khổ nạn thì bạn liền chuyển phàm thành Thánh, bạn liền làm Phật, làm Tổ, trí huệ của bạn liền khai mở, phiền não liền đoạn dứt, chính là trong một niệm. Một niệm này không chuyển lại được, không chuyển lại được là nguyên nhân gì? Trước đây tôi đã nói rất nhiều rồi, có hai nguyên nhân: Một là tập khí phiền não quá nặng, hai là đọc kinh quá ít. Tập khí phiền não nặng, không nên sợ hãi, chỉ cần bạn thường xuyên đọc kinh. Đọc kinh nhiều, thân cận nhiều với Phật Bồ-tát. Đọc kinh chính là thân cận với Phật Bồ-tát, nghe nhiều giáo huấn của Phật Bồ-tát. Người có tập khí phiền não nặng, giảng một lần hai lần sẽ không ngộ, giảng một trăm lần, một ngàn lần cũng sẽ không ngộ, giảng trên mười ngàn lần, trăm ngàn lần cho đến cả triệu lần có thể hoát nhiên khai ngộ. Từ xưa đến nay những ví dụ như vậy rất nhiều. Cho nên chúng ta ngày nay thân cân thiện tri thức chính là đọc Kinh, không thân cận thiện tri thức thì vĩnh viễn không thể khai ngộ. Nhìn thấy chúng sanh đông đảo ở thế gian này, có ai mà không tùy thuận phiền não chứ? Có ai là không tự tư tự lợi? Thậm chí còn có người nói: “Người không vì mình thì trời tru đất diệt”, câu nói này tức là nên tự tư tự lợi, tự tư tự lợi là chân lý. Những ngôn luận này là cách nói tưởng đúng nhưng thật ra là sai, chúng ta cần có trí huệ phân biệt.
Ở Singapore, cư sĩ Hứa Triết và cư sĩ Lý Mộc Nguyên đã làm ra tấm gương cho chúng ta xem. Các bạn xem biểu hiện của họ đều không có tự tư, không có tự lợi, hết thảy đều là vì chúng sanh. Nhu cầu của cuộc sống chỉ đạt đến mức độ thấp nhất, còn mức độ công việc thì nhiều hơn người bình thường gấp nhiều lần, nhưng thân tâm của họ khang kiện, không có bệnh khổ. Không những không có bệnh khổ mà còn không có sự già khổ. Bạn thử đi hỏi họ là tương lai họ có chết khổ hay không? Không có chết khổ, họ đã xa lìa “sanh, lão, bệnh, tử”, “những điều cầu không được” cũng xa lìa, “ái biệt ly” cũng xa lìa, “oán tắng hội” cũng xa lìa, “ngũ ấm xí thạnh” cũng xa lìa rồi. Các bạn xem, các Ngài đều đã đoạn được bát khổ rồi. Đây là tấm gương bày ra trước mắt cho chúng ta xem. Chúng ta lúc nào cũng nhìn thấy, vì sao không chịu học tập? Vì sao vẫn không chịu buông xuống thị phi nhân ngã, không thể buông xuống danh văn lợi dưỡng mà vẫn là bán rẻ chính mình. Điều này trong Phật pháp gọi là kẻ ngu si, cũng là điều mà trong kinh thường nói là “nhất-xiển-đề”. Cho nên chúng ta cần tự mình bình tĩnh mà nghiêm túc phản tỉnh, chúng ta có phải là người ngu si hay “nhất-xiển-đề” mà kinh nói không? Cho dù là nhất-xiển-đề thì vẫn có thể cứu được. Kinh Pháp Hoa nói “Nhất-xiển-đề cũng có Phật tánh”. Vấn đề là bạn có hay không có duyên phận gặp được Phật pháp Đại Thừa, gặp được Phật pháp liễu nghĩa. Nếu có thể gặp được, lại có cơ hội trường kỳ huân tu thì nhất-xiển-đề cũng có thể trong một đời này thành Phật.
Đây là điều chúng ta cần phải nhớ, nhất định cần phải sửa đổi những tập khí xấu ác, niệm niệm vì xã hội, niệm niệm vì chúng sanh. Chúng ta cũng không cầu lợi ích, không phải vì phước báo thì chúng ta mới làm, nếu vì lợi ích chúng ta mới làm thì cái tâm này đã bất thiện rồi. Chúng ta làm vì hết thảy khổ nạn chúng sanh, làm vì “vô duyên đại từ, đồng thể đại bi”, không phải là vì lợi ích của chính mình, không phải vì chính mình có được lợi ích , như vậy mới tương ưng với Phật pháp.