[4]. THUỞ NHỎ DÙNG TIỀN

Sáng nay tôi nhìn thấy mấy đồng tiền ở trên tủ của Lão cư sĩ Trần, tôi cầm lên xem, rất cảm khái! Do đây xem thấy điều gì? Xem thấy được vô thường, xem thấy sự thay đổi.

Khi tôi còn nhỏ, đã không dùng đến tiền xu rồi. Tiền xu là tiền tệ được dùng vào thời Mãn Thanh, trong đồng xu có một cái lỗ hình vuông, hiện nay ở các cửa hàng đồ cổ bạn vẫn có thể nhìn thấy. Lúc đó rất nhiều, người mỗi nhà đều có, nhưng hiện nay không dùng được nữa, mà dùng tiền giấy. Tiền giấy là tiền tệ từ thời Dân Quốc, một tờ tiền giấy ghi 10 đồng, trước đây một đồng xu là một đồng, một tờ tiền giấy bằng 10 đồng tiền. Tiền tệ thời Dân Quốc, một tờ tiền giấy bằng 10 đồng tiền Mãn Thanh, 1 đổi được 10.

Khi tôi còn nhỏ, lúc đi học Tiểu học, mẹ tôi đưa cho tôi 2 tờ tiền giấy, mua bánh quy, bánh rán, màn thầu, uống một ly sữa đậu nành, ăn sáng vậy là đủ rồi. Có khi cho 3 tờ, 3 tờ tiền giấy bằng với 30 đồng tiền, cũng chính là một xu tiền. Lúc đó một hào đã là rất lớn rồi, có thể đủ cho 4 người đến quán ăn một bữa. Một đồng tiền chính là đồng bạc, một đồng bạc thời nhà Thanh rất đáng giá, rất dễ dùng.

Lần này chúng tôi đến Hàn Quốc, Nhật Bản du lịch. Tiền tệ của Hàn Quốc, tờ tiền giấy 1 tờ là 10.000 won, nghe nói đổi ra đồng đô-la mỹ được 6, 7 đồng; tiền tệ của Nhật Bản, 10.000 Yên tương đương xấp xỉ 10 đô-la Mỹ; đổi ra đô-la Singapore thì khoảng 150 đô-la. Chúng ta nhìn xem, từ đồng tiền diễn biến đến tiền giấy hiện nay, trong vòng mấy chục năm ngắn ngủi mà chuyển biến lớn như vậy. Thật vô thường! Chính mắt chúng tôi xem thấy, đích thân trải qua.

Từ một sự việc như vậy, lại tỉ mỉ quan sát, có phải bất kỳ việc nào cũng như vậy không? Nhìn rõ ràng rồi, mới hiểu rõ thế gian này là giả, không phải thật. Là giả mà vẫn còn muốn tính toán, còn phân biệt, há chẳng phải là tự tìm cái khổ hay sao?