THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN GIẢNG GIẢI
Chủ giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Giảng từ ngày 11/05/1999 đến 20/04/2000
Giảng tại Singapore, Australia, Hồng Kông.
Tổng cộng 195 Tập (AMTB)
Chuyển ngữ: Ban biên dịch Tịnh Không Pháp Ngữ
Giám định biên dịch: Vọng Tây Cư Sĩ
Mã AMTB: 19-012-0001 đến 19-012-0195
THÁI THƯỢNG CẢM ỨNG THIÊN – Tập 127/195 (72B – bộ 128 đĩa)
Các vị đồng học. Đoạn thứ 59 và 60 trong Cảm Ứng Thiên là:
“San báng Thánh Hiền, xâm lăng đạo đức” (Khinh chê hủy báng thánh hiền. Xâm hại hủy nhục người đạo đức.)
Hai câu tám chữ này, chúng ta phải xem trọng, nhất định không thể lơ là bỏ qua. Đây là mấu chốt thành bại trong việc lập thân tu hành của chúng ta. Mọi người đều biết, thế giới trước mắt tai nạn vô cùng nghiêm trọng. Trong Phật pháp nói, tai nạn có lớn hơn đi nữa cũng thuộc về hoa báo, quả báo vẫn ở đời sau, quả báo nhất định còn nghiêm trọng hơn hoa báo.
Tai nạn phát sinh như thế nào? Trong chú giải Kinh Hoa Nghiêm Đại sư Thanh Lương có nói: “Tất cả các pháp từ tâm tưởng sanh”. Chúng ta tỉ mỉ quan sát người thế gian, phản tỉnh chính mình, cách nghĩ cách nhìn của chúng ta bất thiện, chư Phật Bồ-tát hết lòng dạy bảo chúng ta, chúng ta cũng nghe quen tai rồi, thế nhưng vẫn không làm được. Trong lời dạy của Đức Phật, quan trọng nhất là khái niệm cơ bản, là căn nguyên của kiết hung họa phước, cũng là căn nguyên của phàm-thánh, mê-ngộ.
Phật nói hết thảy chúng sanh trong tận hư không khắp pháp giới là cùng một thể với chúng ta. Chúng ta có cái nhận thức này hay không? Trong Lục Hòa Kính có “kiến hòa đồng giải”, chính là kiến lập trên nền tảng này. Cho nên chư Phật Bồ-tát thị hiện cho chúng ta xem đó là “vô duyên đại từ, đồng thể đại bi”, đặc biệt xem trọng “đồng thể”. Thể là gì? Thể là tánh thể, đồng một chân như bổn tánh. Cho nên trong kinh luận mới thường nói, “thập phương tam thế Phật, cộng đồng nhất pháp thân” (ba đời mười phương Phật, cùng chung một pháp thân). Thập phương tam thế Phật chính là chỉ hết thảy chúng sanh, bao gồm hữu tình, vô tình. Trong Kinh Hoa Nghiêm có nói: “Tình dữ vô tình, đồng viên chủng trí” ([Chúng sinh] hữu tình và vô tình đều cùng một trí tuệ hiểu biết tất cả.)
Tâm chân thành, tâm từ bi, tâm yêu thương tận hư không khắp pháp giới, đây là khái niệm cơ bản trong Phật giáo Đại thừa. Thanh tịnh thì nhất định không ô nhiễm, bình đẳng thì nhất định không phân biệt, “kiến hòa đồng giải” là xây dựng trên nền tảng này. Hết thảy lỗi lầm của chúng ta ngày nay đều khác xa với lý niệm căn bản này, thậm chí là điên đảo; điên đảo tức là hoàn toàn đi ngược lại.
Suy nghĩ của chư Phật Bồ-tát gọi là chánh niệm. Chánh niệm là niệm niệm vì hết thảy chúng sanh tận hư không khắp pháp giới, nghĩ đến tổng thể. Chúng ta ngày nay khởi tâm động niệm là vì bản thân, vì đoàn thể nhỏ, hơn nữa luôn vì quan niệm sai lầm tự tư tự lợi mà không có năng lực phân biệt đúng sai, lợi hại. Cho nên chúng ta học Phật, thực lòng mà nói, chưa học được, chưa thực hành được cái căn bản. Chúng ta đem tinh túy của Phật pháp quy nạp vào mười câu này: Chân thành, thanh tịnh, bình đẳng, chánh giác, từ bi. Thường ghi nhớ câu này ở trong tâm, khởi tâm động niệm, lời nói, việc làm của chính mình, dùng tiêu chuẩn này mà đối chiếu, mà sửa chữa.
Chúng ta đối với người, với việc, với vật có dùng tâm chân thành hay không? Nếu thực sự là tâm chân thành thì tâm này là tâm đạo, là bản thể của tâm Bồ-đề. Chí thành là thể của tâm Bồ-đề, thâm tâm là tự mình thọ dụng tâm Bồ-đề, tâm đại bi là người khác thọ dụng tâm Bồ-đề. Thâm tâm là gì? Thanh tịnh, bình đẳng, chánh giác là thâm tâm. Cho nên mười chữ này chính là tâm Bồ-đề, khởi tâm động niệm của chúng ta, đối nhân xử thế tiếp vật, lúc nào cũng dùng mười chữ này để đối chiếu xem có tương ưng hay không? Không tương ưng là tâm luân hồi, tương ưng thì là đại Bồ-đề tâm.
Tại sao biết mà vẫn làm không được? Ngạn ngữ có câu “khán đắc phá, nhẫn bất quá” (nhìn thấu rồi mà không nhẫn nổi), “khán đắc phá” là hiểu rõ ràng, biết rõ ràng mà vẫn còn cố tình phạm phải, do “nhẫn bất quá” (không thể nhẫn nhịn nổi). Cho nên Phật trong Kinh Kim Cang dạy rằng: “Nhất thiết pháp đắc thành ư nhẫn”. Hết thảy pháp thế gian xuất thế gian nếu muốn thành tựu, mấu chốt là ở nhẫn nhục Ba-la-mật. Nhẫn nhỏ thì thành tựu nhỏ, nhẫn lớn thì thành tựu lớn, không thể nhẫn thì không thể thành tựu, phải nhẫn nhịn.
Người với người nếu không thể khoan dung nhẫn nhịn lẫn nhau thì không những chính mình không thể thành tựu mà còn gây hại cho xã hội, hại người khác, lầm lỡ cho chúng sanh. Cho nên Thế Tôn ở trong Sáu ba-la-mật đã nói rất nhiều về nhẫn nhục ba-la-mật, đặc biệt chú trọng, đặc biệt khuyên bảo nên nhẫn nhục ba-la-mật, khiến chúng ta tâm bình khí hòa, như vậy đối với hết thảy pháp mới có năng lực dung hợp quán thông. Nhẫn nại là phương tiện tiền đề để tu định, cũng là công phu chuẩn bị cho tu định. Định mới có thể sanh huệ, huệ mới có thể giải quyết vấn đề, mới có thể tự độ độ người, điều này quan trọng.
Đời người trên thế gian này vô cùng ngắn ngủi. Phật ở trong kinh thường xuyên nhắc nhở chúng ta “mạng sống chỉ cách nhau một hơi thở”, ngàn vạn lần không được nghĩ sai rằng chúng ta vẫn còn có mấy mươi năm, vẫn còn mấy trăm năm, đó là vọng tưởng, là giả. Người thông minh có trí huệ chân thật, họ chỉ nắm chắc sát-na trước mắt, đó mới là trí huệ chân thật, tuyệt đối không vì bất kỳ chướng nạn nào mà từ bỏ tu hành, từ bỏ tích lũy công đức, đó là người ngu si nhất trên thế gian, không có trí huệ. Người có trí huệ nhất định nắm chắc cơ hội. Cho nên nhẫn nhục quan trọng hơn bất cứ thứ gì.
Hôm qua có một em sinh viên đến thăm tôi, sang năm em ấy tốt nghiệp đại học, hỏi tôi tốt nghiệp xong phải làm thế nào? Cha mẹ có ý kiến, người lớn có ý kiến, em ấy không biết đi theo con đường nào thì tốt. Tôi nói với em, con người sống một đời, con xem xem từ xưa đến nay, trong và ngoài nước, thế gian xuất thế gian, phàm là người có thành tựu thì họ nhất định chỉ có một phương hướng, một mục tiêu. Một đời đi theo phương hướng này, nỗ lực tinh tấn theo mục tiêu này thì họ sẽ thành công. Nếu như không có phương hướng, không có mục tiêu, ngày ngày tìm kiếm, tìm kiếm cả một đời cũng không được thành tựu gì. Lại nghĩ đến năng lực của chính mình có hạn, tinh lực có hạn, thời gian có hạn, thế nên mục tiêu không thể quá nhiều, quá nhiều thì làm không được, Hơn nữa phải hiểu được tùy duyên, miễn cưỡng cũng làm không được.
Tôi hỏi em: “Mục đích con học đại học là gì?” Em ấy nói: “Con muốn kiếm nhiều tiền”. Tôi nói: “Kiếm nhiều tiền sao mà dễ dàng vậy?”, chúng tôi ở nước Mỹ nhìn thấy rất nhiều người có bằng tiến sĩ mà cuộc sống vô cùng khó khăn. Vương Vĩnh Khánh ở Đài Loan chỉ tốt nghiệp tiểu học mà trở thành đại phú ông! Có thể thấy, kiếm được nhiều tiền không phải do đi học ở trường. Tiền từ đâu mà có vậy? Đời trước tu nhân, nói cách khác, trong mạng có thì các vị nhất định có, trong mạng không có thì kiếm thế nào cũng không có. Quan niệm sai lầm thì đối với đạo lý, chân tướng sự thật đều không hiểu được.
Tài phú là quả báo của bố thí tài, chúng ta nhìn xem những tỷ phú tiền tài vạn ức trong xã hội này, chúng ta rất rõ ràng. Trong nhà Phật nói đó là họ đã trồng phước ở đời trước nên họ mới có phước báo lớn như vậy. Thông minh trí huệ là do bố thí pháp mà có, khỏe mạnh trường thọ là do bố thí vô úy mà có. Các vị không biết tu nhân mà đi tham lam quả báo, Phật pháp nói “vô hữu thị xứ”, không có đạo lý này.
Người thế gian mê đắm trong những quả báo này, sau khi hưởng thụ hết quả báo rồi, đời này lại không tu phước nên đời sau không bằng đời trước, đời về sau càng kém hơn đời trước. Nếu như tạo tác tội nghiệp, tội nghiệp vô cùng dễ tạo, bất tri bất giác tạo vô lượng vô biên tội nghiệp. Đặc biệt là người có tiền tài, có địa vị trong xã hội, họ có sức ảnh hưởng với xã hội, một sai lầm của họ sẽ có sức ảnh hưởng rất nghiêm trọng. Chỉ riêng sức ảnh hưởng của những người phát tài giàu có đã hại vô lượng vô biên chúng sanh, đó không phải là cứu người mà là hại người. Nếu có thể chuyển đổi ý niệm thành phục vụ hết thảy chúng sanh, tạo phước cho xã hội đại chúng thì công đức này rất lớn, phước báo cũng lớn. Người hiện tại rất ít người hiểu được điều này, lỗi là do không đọc sách Thánh Hiền. Không đọc sách và không [có người] giảng dạy nữa.
Thế nào gọi là tu thân? Sám hối, phản tỉnh, sửa lỗi, đây là thực sự tu hành, thật sự hạ công phu. Nhất định phải biết chúng ta chưa thành Phật, chưa thành Phật thì đến Đẳng Giác Bồ-tát vẫn có lỗi lầm. Điểm tốt của các Ngài là ngày ngày tự kiểm điểm lỗi lầm của chính mình, ngày ngày sửa đổi lỗi lầm của chính mình, cho nên các Ngài có thể thành Phật, địa vị Bồ-tát càng được nâng cao lên. Chúng ta thì lại không biết, chúng ta rất đáng thương, chỉ thấy lỗi của người, không thấy lỗi của mình, cho nên tiền đồ của chúng ta càng ngày càng tệ.
Nhìn thấy lỗi lầm của người khác thì không được “san báng” (khinh chê hủy báng), cống cao tự mãn, đó là tạo nghiệp. Không thấy lỗi của mình thì lỗi lầm của mình vĩnh viễn không sửa được, không những không sửa được mà ngày ngày còn tăng trưởng, vậy thì xong rồi! Người biết tu hành, nhìn thấy lỗi lầm của người khác là lỗi lầm của mình. Chính mình không nhìn thấy lỗi của mình, nhìn thấy lỗi của người khác thì xem như lỗi của chính mình. Tự mình suy ngẫm, tôi có lỗi này không? Nếu mình có lỗi này thì nhanh chóng sửa đổi, không có lỗi thì khích lệ mình cố gắng không phạm phải lỗi lầm này. Cho nên chúng ta thấy trong Kinh Hoa Nghiêm, người chân thật tu hành chỉ có một người, trừ chính mình ra thì đều là chư Phật Bồ-tát, đều là Thiện tri thức, Ngài Thiện Tài chính như vậy mà thành tựu. Thiện Tài có quan niệm như vậy có sai không? Có phải là “tinh thần AQ” (tự huyễn hoặc bản thân) không? Nhất định không phải. Vì sao nói không phải? Hết thảy chúng sanh trong tận hư không khắp pháp giới là “duy tâm sở hiện” (do tâm hiển hiện), tâm là Phật thì Phật sẽ hiển hiện; “duy thức sở biến” (do thức biến hóa), thức là Bồ-tát, thế nên hết thảy chúng sanh trong tận hư không khắp pháp giới chân thật là chư Phật Bồ-tát. Các Ngài vì chúng ta thị hiện đủ mọi cách, giúp đỡ chúng ta đoạn trừ các loại phiền não, thành tựu đức hạnh của chúng ta, thực đáng tiếc chúng ta đọc Kinh Hoa Nghiêm mà không học được.
Nếu học được thì các vị chính là Thiện Tài, học được rồi thì đời này các vị sẽ thành tựu viên mãn giống như Thiện Tài vậy, không cần phải ba đại a-tăng-kỳ kiếp. Nếu các vị nói tôi là người, họ cũng là người, tôi thấy cũng chẳng có gì giỏi giang, như vậy thì các vị học Phật phải mất ba đại a-tăng-kỳ kiếp.
Người thành tựu trong một đời thì nhất định thấy chính mình là phàm phu, ngoài một mình mình ra thì hết thảy đều là chư Phật Bồ-tát đại từ đại bi thị hiện. Lời nói này thực sự vô cùng chính xác, nhất định không phải vọng ngữ. Cho dù là nam nữ già trẻ, các ngành các nghề, thậm chí cây cỏ hoa lá, sơn hà đại địa, hết thảy hiện tướng toàn bộ đều là chư Phật Như Lai đại từ đại bi thị hiện để độ hóa chúng ta. Chúng ta có thể dùng tâm thái như vậy mà học tập thì chân thật là người học Đại thừa, thành tựu chính mình là thành tựu chúng sanh. Vì sao vậy? Mình và người không khác, mình và người là một thể. Cho nên Phật trong kinh thường nói: “Muốn độ chúng sanh, phải độ mình trước”. Thành thực mà nói, độ mình chính là đang độ chúng sanh, chính mình thực sự làm được, đó là làm ra một tấm gương tốt cho người khác noi theo. Chúng ta nhìn thấy chúng sanh giác ngộ, liền nghĩ mình đã giác ngộ chưa? Nhìn thấy chúng sanh mê mờ thì nghĩ mình có đang mê mờ hay không, liền nhanh chóng quay đầu, gọi là hồi quang phản chiếu thì chúng ta mới có được thọ dụng chân thật.
Được rồi, hôm nay đã hết thời gian, chúng ta giảng đến đây thôi. A Di Đà Phật!