Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện – Tập 16

KINH ĐỊA TẠNG BỒ TÁT BỔN NGUYỆN

Chủ giảng: Lão Pháp Sư Tịnh Không
Thời gian: Tháng 5 năm 1998
Giảng tại Tịnh Tông Học Hội Singapore
Tổng cộng 51 Tập (AMTB) – Bản dịch 102 Tập

Cẩn dịch: Ban biên dịch Tịnh Không Pháp Ngữ
Giám định biên dịch: Vọng Tây Cư Sĩ.

Mã AMTB: 14-012-0001 đến 14-012-0051

Tập 16

“Bạch kỳ Phật ngôn: Ngã tùng cửu viễn kiếp lai, mông Phật tiếp dẫn, sử hoạch bất khả tư nghị thần lực cụ đại trí tuệ.” (Mà bạch cùng đức Phật rằng: Từ số kiếp lâu xa đến nay, con nhờ đức Thế Tôn tiếp độ dắt dìu làm cho con được thần lực chẳng thể nghĩ bàn, đầy đủ trí tuệ rộng lớn.)

 Những lời nói này là lời cảm ơn, chúng ta phải thể hội được ý nghĩa này, biết ơn báo ơn. Bồ-tát Địa Tạng có thành tựu như vậy, Ngài nghĩ đến lúc đầu Ngài cũng là phàm phu, là từ phàm phu tu thành. Ngài được chư Phật, Bồ-tát giúp đỡ, hộ trì, cho nên Ngài mới thành tựu, mới có thành tựu như thế này. Niệm niệm không quên gốc, kinh văn này là dạy chúng ta những điều này. Thân của chúng ta có được từ cha mẹ, cha mẹ sinh ra ta, nuôi dưỡng ta. Chúng ta trưởng thành rồi, lớn khôn thành người rồi, được mấy người có thể nghĩ đến ơn đức đó của cha mẹ? Cầu học, sự nghiệp học thành tựu rồi, cầm được học vị rồi, được mấy người nghĩ đến ơn đức của thầy? Ở trong “Kinh Đại Bát Nhã” Phật nói, Bồ-tát Nhị Địa có 8 môn học tu chủ yếu, trong đó có một môn là: “Biết ơn báo ơn”. Quí vị phải biết, Bồ-tát Nhị Địa làm biểu pháp. Nhị Địa [Bồ-tát] tu biết ơn báo ơn, vậy Sơ Địa [Bồ-tát] có tu hay không? Thập Hồi Hướng [Bồ-tát]  có tu hay không? Thập Hạnh [Bồ-tát] có tu hay không? Thập Trụ [Bồ-tát] có tu hay không? Quả vị Thập Tín có tu hay không? Thảy đều phải tu. Kinh “Hoa Nghiêm” nói với chúng ta là lời chân thật: Một cấp bậc là tất cả cấp bậc, tất cả cấp bậc là một cấp bậc. Cho nên chúng ta từ trong “Kinh Hoa Nghiêm” có thể học được đại pháp viên mãn. Những gì mà mỗi một vị Bồ-tát biểu hiện, phía sau chúng ta có thể nhìn thấy ba mươi mấy loại thần chúng, những thần chúng đó đều là Bồ-tát. Vừa mới nói rồi, cần dùng thân Quỉ Thần, Ngài liền hiện thân Quỉ Thần, đồng nam, đồng nữ, hơn 170 chúng đều là Phật, Bồ-tát hóa thân, đều là hiển bày ra vạn đức vạn năng trong chân như bản tánh chúng ta. Phổ Hiền là biểu thị cho tướng chung, còn những chúng này là biểu thị tướng khác biệt, trong chung có riêng, trong riêng có chung. Chung là một, riêng là nhiều. Một tức là nhiều, nhiều tức là một, một nhiều không hai.

Chúng ta ở phần trước xem thấy 20 vị Bồ-tát pháp biểu trưng, mười vị phía trước là Bồ-tát cùng tên, mười vị phía sau là Bồ-tát khác tên. Dụng ý của các Ngài ở chỗ nào vậy? Nói cho chúng ta biết giống là giống ở trong khác, khác là khác ở trong giống, giống với khác không hai, hiển thị ra tâm tánh chúng ta là vạn đức vạn năng. Vạn không phải là con số. Trí tuệ, đức năng trong tâm tánh là vô lượng vô biên. Sau đó bạn mới biết, toàn bộ “Kinh Hoa Nghiêm” là nói điều gì vậy? Là nói thể, tướng, tác dụng trong tự tánh của mình, chứ không phải nói gì khác cả. Toàn bộ “Kinh Hoa Nghiêm” hóa ra là nói chính mình. Tất cả ngàn kinh vạn luận ngoài “Hoa Nghiêm” là nói khác biệt. Cũng như “Hoa Nghiêm” là chung, tất cả kinh luận là riêng. Riêng là riêng trong chung, chung là chung trong riêng, là một không phải hai. Sau đó bạn từ cơ sở này, bạn tư duy tiếp tận hư không khắp pháp giới là chính mình. Bạn như vậy mới có thể giải (hiểu) viên mãn được. Giải (hiểu) viên mãn rồi, bạn mới tu viên mãn, mới chứng viên mãn được. Đây là mục tiêu cuối cùng của giáo dục nhà Phật. Tiên sinh Phương Đông Mỹ nói là: “Hưởng thụ cao nhất của đời người”, một chút cũng không giả. Tôi được một chút lợi ích, nên tôi niệm niệm không quên đối với ơn đức của thầy. Phật pháp thù thắng vô song, vi diệu hàng đầu trong thế gian và xuất thế gian, nếu như không có cao nhân chỉ điểm, thì bạn sao có thể nhận biết được? Tôi đời này học Phật không có ý mong cầu, cái cảm ứng này là cảm ứng âm thầm, chứ tôi không có tâm mong cầu, chắc có lẽ là thiện căn trước đây chín muồi. Sở dĩ tôi gặp được những vị thầy này, chắc là do Phật, Bồ-tát hóa hiện. Phương pháp các Ngài dạy tôi không giống như dạy cho người khác. Tôi học triết học với tiên sinh Phương, thầy đem Phật pháp giới thiệu cho tôi, nói với tôi triết học kinh Phật là đỉnh cao của triết học thế giới. Thầy dùng phương pháp này giới thiệu cho tôi. Thầy dạy học ở trong trường, không có đem điều này truyền dạy cho học sinh thông thường. Sau khi tiếp xúc Phật pháp, tôi có duyên gặp được đại sư Chương Gia, cái nền tảng này của tôi là do đại sư Chương Gia đặt. Đại sư viên tịch cũng là vì tôi, tôi biết rất rõ. Bởi vì nếu thầy không viên tịch, thì tâm học Phật của tôi sẽ không được khẩn thiết như vậy. Thầy đi như vậy rồi, tôi mất đi chỗ dựa. Tôi cùng với Phật sống Cam Châu dựng lều nơi lò thiêu của Ngài, tôi ở đó ba ngày ba đêm, suy nghĩ tỉ mỉ rất nghiêm túc, theo học đại sư ba năm, thầy đã dạy tôi những gì? Tôi hồi ức sắp xếp lại những gì mà trong ba năm thầy đã chỉ dạy. Tôi rất cảm kích thầy đã đặt nền móng tốt, vững vàng. Về sau gần gũi lão cư sĩ Lý Bỉnh Nam 10 năm mới có chút thành tựu. Người gần gũi lão cư sĩ Lý Bỉnh Nam quá nhiều quá nhiều, tại sao không thể thành tựu? Không có nền tảng. Nền tảng của tôi trong ba năm này đã được đặt rồi. Tôi học Phật, có hai vị thầy Phật pháp, và một vị thầy pháp thế gian, rất đơn giản. Tôi luôn giữ thái độ của một người học trò, y giáo phụng hành, không làm trái lại lời giáo huấn của thầy, tuân theo sự hướng dẫn của thầy mà làm. Ở trong Phật pháp gọi là: “Sư tư đạo hiệp”. Chúng tôi giảng kinh dạy học, nhất định thờ hình ảnh thầy ở bên cạnh, hiện trường này của chúng ta có thầy chứng minh. Thầy chỉ dạy chúng ta, nếu như không có sự hộ pháp đắc lực, cũng không thể thành công. Viện trưởng Hàn hộ trì 30 năm, chúng ta treo hình bà ở đối diện, mỗi khóa giảng có bà tham dự, bà nhìn thấy, tinh thần của bà quả thật hiện diện trong đạo tràng của chúng ta. Trong phòng học này của chúng ta, chư Phật Bồ-tát đều có mặt. Chúng ta dùng tâm thái như thế nào để học tập? Cảm ơn đội đức. Chúng ta biết trong đời này chắc chắn thành tựu, được chư Phật hộ niệm, long thiên ủng hộ, thì đâu có lý nào không thành tựu? Viện trưởng Hàn có tuệ nhãn chứ không phải người bình thường. Lần trước pháp sư Hàn Quốc đến nơi này, sư nhìn thấy bức hình này, nói rằng đó là Bồ-tát Quan Âm tái lai. Bà giao công việc hộ pháp lại cho cư sĩ Lý Mộc Nguyên, cư sĩ Lý Mộc Nguyên không cô phụ tâm nguyện của bà. Lần đầu tiên cư sĩ Lý đến thư viện Đài Bắc, viện trưởng Hàn tặng ông một bộ Tây Phương Tam Thánh, là giao Phật Bảo cho ông rồi. Lần thứ hai ông đến, bà tặng ông một bộ “Đại Tạng Kinh”, vậy là Pháp Bảo cũng giao cho ông rồi. Sau khi bà vãng sanh, chúng tôi những người này thảy đều đến nơi đây, vậy là giao Tăng Bảo cho ông rồi. Ông phải gánh vác trách nhiệm hộ pháp, nên mới có nhân duyên thù thắng như vậy. Chúng ta ở thời đại tai nạn khủng khiếp này mà có thể giảng “Kinh Hoa Nghiêm” ở đây là việc không dễ dàng. Bạn nên biết giảng bộ kinh này, thì người ở nơi này phước báo lớn cỡ nào, thiện căn lớn cỡ nào. Nếu như thiện căn, phước đức, nhân duyên không hoàn toàn đầy đủ, thì pháp hội này chắc chắn không thể khai giảng thành công được. Nên pháp hội này có thể thiết lập ở đây, là nhờ tất cả chư Phật Như-lai hộ niệm, long thiên thiện thần bảo vệ, trong tâm chúng tôi biết rất rõ, rất sáng tỏ.

Cho nên không được quên ơn cha mẹ, ơn sư trưởng. Phật dạy chúng ta trên đền bốn ơn nặng. Bốn ơn nặng này là ơn cha mẹ, ơn thầy tổ. [Ơn] Tam Bảo là ở trong [ơn] thầy tổ, Tam Bảo là thầy của chúng ta. Ơn quốc gia, ơn chúng sanh. Quốc gia bảo vệ chúng ta, khiến chúng ta an cư lạc nghiệp. [Ơn] chúng sanh, là chúng ta không thể xa rời xã hội, rời khỏi đại chúng để sống độc lập được. Thức ăn, đồ uống, y phục của chúng ta đều phải dựa vào biết bao nhiêu người canh tác, gieo trồng, chế tạo. Phải thường xuyên nhớ nghĩ. Làm sao báo ơn đây? Chăm chỉ học tập. Thật sự đoạn phiền não, khai trí tuệ, làm Phật, làm Bồ-tát, giống như Bồ-tát Địa Tạng vậy, đây mới thật sự trên đền bốn ơn nặng, dưới cứu khổ ba đường. Bồ-tát Địa Tạng làm tấm gương tốt nhất cho chúng ta, chúng ta phải học tập. Bồ-tát Địa Tạng học rất giống Phật.

Dưới đây Ngài nói:

“Ngã sở phân thân biến mãn bách thiên vạn ức Hằng hà sa thế giới. Mỗi nhất thế giới hóa bách thiên bạn ức thân. Mỗi nhất thân độ bách thiên vạn ức nhân lệnh quy kính Tam Bảo, vĩnh ly sanh tử chí Niết-Bàn lạc” (Con phân hiện thân hình ra ở cùng khắp trăm nghìn muôn ức Hằng-hà-sa thế giới. Trong mỗi thế giới hóa hiện trăm nghìn muôn ức thân. Mỗi thân đó hóa độ trăm nghìn muôn ức người làm cho quy kính ngôi Tam Bảo, khỏi hẳn vòng sanh tử hưởng vui Niết-bàn.)

Phật độ hóa chúng sanh, phân thân như vậy, độ thoát như vậy. Bồ-tát Địa Tạng biểu diễn rất tốt, đích thực là học trò giỏi của Phật. Ngài cũng giống như Phật vậy, phân thân ra khắp Hằng-hà-sa thế giới, không từ gian nan độ thoát vô lượng vô biên chúng sanh. Ba câu sau cùng này là nói thành tích độ thoát chúng sanh của Ngài. Việc thứ nhất là nhất định phải giúp chúng sanh quy y Tam Bảo, kính tin ngưỡng mộ Tam Bảo, đây là giai đoạn thứ nhất, tiếp dẫn quảng đại chúng sanh. Quy y Tam Bảo chưa chắc có thể liễu sanh tử, ra khỏi tam giới, sự thật này mọi người biết rất rõ. Bao nhiêu người quy y rồi, nhưng tập khí thói xấu không sửa đổi, không chịu chăm chỉ tu hành. Giai đoạn thứ nhất, đó là [đối với] người nghiệp chướng sâu nặng, họ vẫn chưa nghĩ đến liễu sanh tử, cho rằng sáu nẻo luân hồi vẫn khá tốt, không chịu xả ly sáu nẻo luân hồi, ngu si tối tăm. Người căn tánh sáng lẹ họ hiểu rõ rồi, lục đạo là khổ, tam giới thảy đều khổ: Khổ khổ, hoại khổ, hành khổ. Tam giới thảy đều khổ họ biết, nên hạ quyết tâm muốn thoát khỏi biển khổ, vậy là ra khỏi tam giới rồi, vĩnh viễn thoát khỏi sanh tử. Trong sanh tử có hai loại sanh tử, người biết cũng không nhiều. Một loại là phần đoạn sanh tử, là cái thân này của chúng ta, một loại khác gọi là biến dịch sanh tử, rất ít người biết đến. Đoạn dứt sanh tử của thân chúng ta, thoát khỏi sáu nẻo luân hồi làm được rồi, A-la-hán, Phật Bích Chi làm được rồi. Biến dịch sanh tử thì phiền phức hơn, mãi cho đến Bồ-tát Đẳng Giác của Viên Giáo, biến dịch sanh tử vẫn chưa hết. Biến dịch sanh tử đoạn hết rồi, chứng được Phật quả của Viên Giáo. Bồ-tát Địa Tạng giúp là giúp đến cùng, chứ không phải giúp bạn một giai đoạn, không phải giúp đến giữa đường rồi thối tâm, mà giúp mãi cho đến cùng.

Chúng ta hôm nay ở chỗ này học “Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện” là có duyên với Bồ-tát Địa Tạng. Ở trong đây có mật ý. Mật ý là gì vậy? Chỉ dạy chúng ta phải phát tâm học Bồ-tát Địa Tạng, phải phát tâm làm Bồ-tát Địa Tạng. Thánh Nữ Bà La Môn, Quang Mục Nữ là tấm gương tốt của chúng ta. Nếu chúng ta đọc kinh này mà thấy cảm động, thật sự cũng phát nguyện này, chúng ta đến tận cùng kiếp vị lai độ thoát tất cả chúng sanh khổ nạn, chúng sanh không thành Phật thì ta không thành Phật, vậy bạn hiện nay chính là Bồ-tát Địa Tạng. Bồ-tát Địa Tạng được xưng là đại nguyện. Bạn phát đại nguyện này, bạn sẽ được chư Phật hộ niệm, hết thảy Bồ-tát cung kính vây quanh, chúng ta phải học tập ở chỗ này. “Chí Niết-bàn lạc” (Hưởng vui Niết-bàn), lìa khổ được vui. Vĩnh viễn thoát khỏi sanh tử là giúp chúng sanh lìa khổ. Phía sau là được vui. Niết-bàn là niềm vui thanh tịnh cứu cánh viên mãn.

Mời xem kinh văn bên dưới: “Đản ư Phật pháp trung sở vi thiện sự, nhất mao nhất đế, nhất sa nhất trần hoặc hào phát hứa, ngã tiệm độ thoát sử hoạch đại lợi” (Những chúng sanh nào ở nơi Phật Pháp chỉ làm việc lành bằng một sợi lông, một giọt nước, một hột cát, một bụi nhỏ, hoặc chỉ bằng chừng mảy lông tóc, con đều độ thoát lần lần, làm cho chúng nó được lợi ích lớn.)

Cổ nhân thường khuyên bảo chúng ta: Chớ cho rằng việc thiện nhỏ mà không làm. Việc này là thiện nhỏ ta làm nó làm gì? Đây là quan niệm sai lầm của chúng ta. Chớ cho rằng ác nhỏ rồi cứ làm. Đây là việc ác, việc này không đáng kể gì, việc này có gì lớn đâu, có thể làm, là sai rồi! Quí vị nên biết, việc thiện nhỏ như sợi tóc cũng trùm khắp hư không pháp giới. Trái lại, việc ác nhỏ như sợi tóc cũng trùm khắp hư không pháp giới. Đừng nói những báo ứng khác, việc ác này nhất định chướng ngại tánh đức của bạn, vậy là phiền phức rồi! Bạn không thể minh tâm kiến tánh. Phật Bồ-tát từ bi biết bao, chỉ cần bạn có việc thiện nhỏ như sợi tóc cũng có thể cảm động các Ngài, các Ngài đến phù hộ bạn, đến giúp đỡ bạn. Từ đó cho thấy, thiện không thể không tu, ác không thể không đoạn. Pháp hội hôm nay của chúng ta là vì Cửu Hoa Sơn mà giảng. Đạo tràng của Bồ-tát Địa Tạng. Nhưng băng ghi âm của chúng ta được lưu thông ra toàn thế giới, thì số người tham dự pháp hội này của chúng ta không thể nghĩ bàn. Mắt thường của chúng ta có thể nhìn thấy được chúng người này, chứ không thể nhìn thấy chúng Bồ-tát, chúng Thanh Văn, chúng Duyên Giác, chúng quỉ thần trong lục đạo được, mắt thường chúng ta không thể nhìn thấy. Còn có điểm thù thắng hơn nữa, chúng ta xem thấy ở trong bộ kinh này có tất cả chư Phật Như-lai mười phương đều tham gia. Pháp hội này của chúng ta có thù thắng giống như pháp hội cõi trời Đao Lợi không vậy? Xin thưa với quí vị, chắc chắn không khác. Người thế gian chúng ta nhìn thấy chúng ta không có phước báo, giảng đường này nhỏ như vầy, sơ sài như thế này, nhưng Thiên Nhân nhìn thấy đạo tràng này được xây bằng bảy báu, đây là tòa sư tử, vô cùng trang nghiêm. Tướng tùy tâm chuyển, một chút cũng không phải giả. Cho nên chỉ cần sau khi hiểu rõ triệt để những đạo lý chân tướng sự thật này rồi, giống như hôm qua lời trong “Kinh Hoa Nghiêm” nói, thì chúng ta mới thật sự biết tự ái tự trọng. Chỉ có người mê mất tự tánh mới tự chà đạp mình, không tự ái, không tự trọng, chà đạp chính mình. Từ chỗ này chúng ta cũng hiểu rõ rồi, giải là vô cùng quan trọng. Giải là giúp bạn phá mê khai ngộ, sau khi ngộ rồi khởi tu, thì công phu tu hành đó sẽ đắc lực, lợi ích sẽ rất rõ rệt. Phải nhớ kỹ câu kinh văn này.

“Duy nguyện Thế Tôn, bất dĩ hậu thế ác nghiệp chúng sanh vi lự. Như thị tam bạch Phật ngôn duy nguyện Thế Tôn bất dĩ hậu thế ác nghiệp chúng sanh vi lự” (Cúi mong đức Như-lai chớ vì những chúng sanh ác nghiệp trong đời sau mà sanh lòng lo lắng!

  Cúi mong đức Như-lai chớ vì những chúng sanh ác nghiệp trong đời sau mà sanh lòng lo lắng!

  Ngài Địa Tạng Bồ-tát bạch cùng đức Phật ba lần như thế)

Thế Tôn xoa đỉnh đầu của Bồ-tát Địa Tạng, xoa đầu an ủi Ngài, đem sứ mệnh độ hóa chúng sanh giao cho Ngài. Bồ-tát Địa Tạng không phụ những gì mà Thế Tôn giao phó. Chỗ này chúng ta xem thấy, Ngài cũng an ủi Thế Tôn, cúi xin Thế Tôn đừng lo lắng, đừng bận tâm nữa, việc giao phó cho Ngài, Ngài nhất định sẽ làm được, nói như vậy đến ba lần. Thận trọng, chân thành như vậy nhất định là y giáo phụng hành.

“Nhĩ thời, Phật tán Địa Tạng Bồ-tát ngôn: Thiện tai! Thiện tai! Ngô trợ nhữ hỷ, nhữ năng thành tựu cửu viễn kiếp lai phát hoằng thệ nguyện quảng độ tương tất, tức chứng Bồ đề.”(Lúc ấy, đức Phật khen Ngài Địa Tạng Bồ-tát rằng: “Hay thay! Hay thay! Ta hộ trợ cho ông được toại nguyện! Từ kiếp lâu xa đến nay thường phát nguyện rộng lớn, cứu độ tất cả chúng sanh xong rồi, thời ông liền chứng quả Bồ đề”.)

Bồ-tát an ủi Thế Tôn, Thế Tôn cũng tán thán Bồ-tát. “Thiện tai! Thiện tai!” (Hay thay! Hay thay!) Hai lần thiện tai. Thiện tai chính là chúng ta hiện nay gọi là quá tốt, quá tốt. Ý nghĩa ở trong đây, Ngài hiểu được tâm ý của Phật, y giáo phụng hành, nhớ kỹ tuân thủ lời giáo huấn của Phật, đây là thiện tai, thiện tai. Lại có thể phân ra vô lượng thân, giáo hóa tất cả chúng sanh ương ngạnh khó giáo hóa. Tuy chúng sanh tu được chút thiện, chút phước bằng mảy lông, Bồ-tát nhìn thấy đều sinh tâm hoan hỷ. Việc thiện cực nhỏ cũng có thể cảm động chư Phật Bồ-tát. Việc thiện nhỏ chúng ta còn không bỏ qua, huống chi là thiện lớn. Quý vị nên biết, bản thân bạn tu thiện, ở trong Phật pháp có câu nói: “Một người con thành Phật, thì tổ tiên chín đời được sanh thiên”. Lời nói này là thật, không phải giả. Tuy tổ tiên của bạn qua đời rồi, đọa vào trong đường ác cũng siêu sanh, không có khác gì so với trong “Kinh Địa Tạng” nói. Người làm con cái thành tâm thành ý tu phước thì những người thân quyến thuộc đã qua đời này thảy đều được lợi ích. Chúng ta muốn độ oan gia trái chủ, thì nhất định phải chăm chỉ nỗ lực tu học. Chỉ có khi mình có thành tựu đích thực thì mới có thể độ được oan gia trái chủ nhiều đời. Bản thân bạn không có sự tu trì chân chánh, thì không được, đó là giả, không phải thật.

Bố thí, cần bố thí trong thanh tịnh thì phước báo lớn nhất. Bố thí còn muốn danh vọng lợi dưỡng, thì phước báo đó nhỏ. Nhỏ nhưng Bồ-tát cũng hoan hỷ. Việc thiện cực kỳ nhỏ bé họ cũng không bỏ qua, chúng ta xem thấy ở trong kinh, việc thiện nhỏ còn không bỏ qua, huống chi là việc thiện lớn bố thí trong thanh tịnh. Những chuyện nhân duyên quả báo này, chúng ta chỉ cần quan sát tỉ mỉ một chút, sẽ thấy ở trong xã hội này có rất nhiều rất nhiều, chỗ nào cũng có thể nhìn thấy, chỉ là do chúng ta quá lơ là sơ ý thôi. Đặc biệt là ở thời đại này hiện nay, trồng nhân thiện được quả thiện, gieo nhân ác gặt báo ác, vô cùng vô cùng rõ rệt, hoàn toàn tương ưng với những gì trong “Kinh Địa Tạng” nói, không sai mảy may. Chúng ta đối với bộ kinh này cần phải nên đọc kỹ, tư duy thật sâu, y giáo phụng hành, mới có thể được lợi ích chân thật.

Mời xem kinh văn dưới đây.

Phẩm Thứ Ba: Quán Chúng Sanh Nghiệp Duyên

Đây là đoạn lớn thứ hai trong bản kinh này, đoạn lớn thứ nhất là hai phẩm trước. Thế Tôn giới thiệu Bồ-tát Địa Tạng cho chúng ta, để chúng ta nhận biết Bồ-tát Địa Tạng. Nhận biết vị thiện tri thức này, nhận biết vị thầy này. Phần còn lại có ba phẩm. Ba phẩm này là nói rõ những chúng sanh được Bồ-tát Địa Tạng độ thoát, cũng chính là nói những đối tượng được Ngài giáo hóa. Phật ở chỗ này cũng nói cho chúng ta rất rõ ràng, rất minh bạch.

Mời xem kinh văn: “Nhĩ thời, Phật mẫu Ma Da phu nhân cung kính hiệp chưởng vấn Địa Tạng Bồ-tát ngôn: Thánh giả Diêm Phù chúng sanh tạo tác sai biệt sở thọ báo ứng kỳ sự vân hà? (Lúc đó, đức Phật Mẫu là bà Ma-Gia Phu Nhơn chắp tay cung kính mà hỏi Ngài Địa Tạng Bồ-tát: “Thánh giả! Chúng sanh trong cõi Diêm-Phù-Đề tạo nghiệp sai khác, cảm thọ quả báo ra thế nào?)

Đây là mẫu thân của đức Phật Thích Ca Mâu Ni là Ma-Gia Phu Nhân. Ma-Gia Phu Nhân sau khi sinh Phật Thích Ca Mâu Ni, vì phước báo này quá lớn, nên đã sanh lên cõi trời Đao Lợi hưởng phước trời. Người trong cõi nhân gian chúng ta nói, việc này không phải việc tốt, tại sao sau khi sinh ra Phật rồi, không được mấy ngày thì mẹ qua đời. Phật Thích Ca Mâu Ni được Di Mẫu tiếp nhận nuôi dưỡng lớn khôn. Mẹ ruột của Ngài vãng sanh về trời Đao Lợi để hưởng phước trời rồi. Người hiểu rõ chân tướng sự thật mới biết phước báo của mẫu thân Ngài rất lớn. Phàm phu mắt thường trong nhân gian chúng ta nhìn thấy việc này thật bất hạnh, cách nghĩ hoàn toàn khác nhau. Một đời giáo hóa của đức Thế Tôn đến đây đã xong một đoạn rồi. Người tiếp nhận được sự giáo hóa của Ngài, phía trước nói 7-8 phần đều đã được độ, còn lại một hai phần tập khí nghiệp chướng rất nặng, lúc Phật còn tại thế không thể được độ. Sau khi Phật diệt độ, sẽ khiến cho những người này có tâm cảnh giác cao độ. Sau đó những người này do đệ tử của Phật độ hóa. Nhân duyên được độ của mỗi người khác nhau. Sau khi Phật giáo hóa chúng sanh được một giai đoạn, Ngài tiếp nhận lời mời của vua trời Đao Lợi, mời Ngài đến cung trời Đao Lợi thuyết pháp cho Mẫu Thân. Việc này đức Phật Thích Ca Mâu Ni không thể từ chối được. Tại sao vậy? Tất cả chư Phật trong khi giáo hóa chúng sanh đến cuối cùng nhất định là báo đáp ân đức của Mẹ, ở cung trời Đao Lợi giảng “Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện”. Dường như đây là phép tắc vậy, nên Phật lên cung trời Đao Lợi thuyết pháp cho Mẹ.

  Ma-Gia Phu Nhân cũng có trong pháp hội này, gặp được Bồ-tát Địa Tạng, do bà đến khải thỉnh. Nói thực ra Ma-Gia Phu Nhân cũng là Phật Bồ-tát hóa hiện, cũng không phải người bình thường. “Vấn Địa Tạng Bồ-tát ngôn: Thánh giả” (Hỏi Ngài Địa Tạng Bồ-tát: “Thánh giả”) Ngài Địa Tạng là Bồ-tát quả vị đại thánh đẳng giác. “Diêm Phù chúng sanh” (Chúng sanh trong cõi Diêm Phù Đề) Ma-Gia Phu Nhân là từ cõi Diêm-Phù-Đề, cõi Diêm-Phù-Đề chính là thế giới của chúng ta đây. Từ thế giới chúng ta sanh về cõi trời Đao Lợi, ở trời Đao Lợi niệm niệm không quên cố hương, tình này rất nặng, rất sâu, đặc biệt quan tâm đến những chúng sanh tạo nghiệp ở quê nhà. “Tạo nghiệp sai biệt, sở thọ báo ứng” (Tạo nghiệp sai khác, cảm thọ quả báo ra thế nào) Những sự việc này như thế nào, xin Bồ-tát Địa Tạng khai thị cho.

“Địa Tạng đáp ngôn: Thiên vạn thế giới nãi cập quốc độ, hoặc hữu địa ngục, hoặc vô địa ngục, hoặc hữu nữ nhân, hoặc vô nữ nhân, hoặc hữu Phật pháp, hoặc vô Phật pháp nãi chí Thanh Văn, Bích Chi Phật, diệc phục như thị, phi đãn địa ngục tội báo nhất đẳng.” (Ngài Địa Tạng Bồ-tát đáp rằng: “Trong nghìn muôn thế giới cho đến quốc độ, hoặc nơi thời có địa ngục, nơi thời không có địa ngục, hoặc nơi thời có hàng nữ nhơn, hoặc nơi không có hàng nữ nhơn, hoặc nơi có Phật pháp, nơi không có Phật pháp, nhẫn đến bực Thanh Văn và Bích Chi Phật vv… Cũng sai khác như thế, chớ chẳng phải riêng tội báo nơi địa ngục sai khác thôi đâu!”)

Bồ-tát Địa Tạng trả lời, giống như là chẳng ăn nhập gì với câu hỏi vậy. Tại sao vậy? Phạm vi mà Ma Gia Phu Nhân hỏi quá nhỏ, chỉ hỏi đến cõi Diêm Phù Đề, chúng sanh ngoài cõi Diêm Phù Đề rất nhiều, thế giới vô biên. Ở trong đây có một ý ngầm, ngầm chỉ tâm lượng của chúng ta phải lớn, phải bằng với hư không pháp giới thì mới có thể diệt trừ tất cả chướng nạn. Tâm lượng nhỏ chắc chắn tạo thành chướng ngại. Người thế gian này tạo vô lượng vô biên tội nghiệp, bạn thử nghĩ thật kỹ xem là do nguyên nhân gì? Đều là vì mình, vì cá nhân, vì gia đình, vì đoàn thể nhỏ của chúng ta mà tạo tội nghiệp. Vì một quốc gia, thì quốc gia có xung đột với quốc gia, phải đánh nhau. Nếu như tâm lượng chúng ta mở rộng một chút là vì toàn thế giới, thì sẽ loại bỏ, hóa giải được sự tranh luận của quốc gia. Nhưng nếu chúng ta vì toàn thế giới, thì hành tinh này của chúng ta tương lai sẽ có chiến tranh với hành tinh khác, lại phiền phức rồi! Vẫn không có được an toàn. Tâm lượng mở rộng thêm nữa, chúng ta cũng bao gồm các vì sao khác, thì chiến tranh giữa các vì sao có thể được loại bỏ rồi, đó là hàm nghĩa ở trong kinh văn này. Nếu như có thể giống như Phật, Bồ-tát vậy, tâm lượng bao gồm cả hư không và các cõi nước, tất cả mọi sự ngăn cách hiểu lầm thảy đều loại bỏ, thì tất cả chúng sanh mới có thể hưởng thụ được hòa bình vĩnh viễn. Tất cả chúng sanh, chúng sanh trong thập pháp giới đều có thể hỗ trợ hợp tác, đều có thể chung sống hòa thuận, đây mới là biện pháp căn bản để giải quyết vấn đề. Từ đó cho thấy, tâm lượng nhỏ là nguồn gốc của tất cả họa hại, nhất định phải mở rộng tâm lượng, bao gồm hư không khắp các cõi giới, vốn dĩ tâm lượng nó là như vậy, xưa nay là như vậy. Tâm lượng nhỏ là do bạn mê hoặc, không biết, không sáng tỏ chân tướng sự thật tạo thành. Cho nên tâm lượng nhỏ vốn dĩ không có, tâm lượng lớn vốn dĩ có, đạo lý nằm ở chỗ này. Một người hỏi một người đáp là hiển thị ý nghĩa này. Bồ-tát Địa Tạng ngầm chỉ, tâm lượng của Ma-Gia Phu Nhân nên mở rộng ra, không nên chỉ quan tâm đến cõi Diêm Phù Đề, phải nên quan tâm đến tất cả chúng sanh khổ nạn trong tận hư không khắp pháp giới. Sự việc này Ma-Gia phu nhân đâu có chuyện không biết, chỉ giả bộ thôi. Chung quy là người thế gian tình cảm rất nặng, rất sâu, rất khó buông xả.

“Ma-Gia Phu Nhân trùng bạch Bồ-tát thả nguyện văn ư Diêm Phù tội báo sở cảm ác thú” (Bà Ma-Gia Phu-Nhơn lại bạch cùng Bồ-tát rằng: “Tôi muốn nghe tội báo trong cõi Diêm Phù Đề chiêu cảm lấy ác đạo.)

Bà vẫn cứ muốn hỏi chuyện của quê nhà. Biểu hiện điều gì vậy? Biểu hiện có tình cảm rất sâu nặng đối với khu vực cư trú của mình, đặc biệt từ bi. Ma-Gia Phu Nhân với Địa Tạng mỗi người biểu hiện một vẻ, đều hay, đều rất đặc sắc. Đặc biệt thương xót chúng ta, những chúng sanh tạo tội hiện nay.

“Địa Tạng đáp ngôn: Thánh Mẫu duy nguyện thính thọ ngã thô thuyết chi” (Ngài Địa Tạng đáp rằng: “Thánh Mẫu! Trông mong ngài lóng nghe nhận lấy, tôi sẽ lược nói việc đó.)

Không nhờ Ma-Gia phu nhân nhiều lần thỉnh cầu, thì Bồ-tát Địa Tạng chỉ nói tổng quát, chứ không nói chi tiết. Nhiều lần thỉnh cầu nên Bồ-tát Địa Tạng đương nhiên phải thỏa mãn ý nguyện của Ma-Gia Phu Nhân, nói thực ra là thỏa mãn ý nguyện của chúng sanh chúng ta hiện nay. Ma-Gia phu nhân thay chúng ta thỉnh pháp. Bồ-tát Địa Tạng ở chỗ này nói: “Ngã thô thuyết chi” (Tôi sẽ lược nói việc đó). “Thô thuyết” tức là lời nói hơi khó nghe. Lời dễ nghe là ngon ngọt, lời ngọt ngào êm tai, là lời dễ nghe. Thô ngôn chính là lời khó nghe. Tại sao vậy? Đều là nói tội lỗi, đều là nói tội báo, những lời này đều là lời thô. Ý nghĩa của thô tế là ở chỗ này.

“Phật Mẫu bạch ngôn: Nguyện thánh giả thuyết” (Thánh Mẫu bạch rằng: “Xin Thánh Giả nói cho)

Đây là chính thức thỉnh cầu, cái tôi muốn nghe chính là lời nói thô của Ngài, chính là muốn nghe lời này.

“Nhĩ thời, Địa Tạng Bồ-tát bạch thánh mẫu ngôn: Nam Diêm Phù Đề tội báo danh hiệu như thị” (Bây giờ, Ngài Địa Tạng Bồ-tát thưa Thánh Mẫu rằng: Danh hiệu của những tội báo trong cõi Nam Phù Đề như dưới đây.)

Từ trong những danh hiệu này, chúng ta cần hiểu được ý nghĩa của nó.

“Nhược hữu chúng sanh, bất hiếu phụ mẫu, hoặc chí sát hại, đương đọa vô gián địa ngục thiên vạn ức kiếp cầu xuất vô kỳ.” (Như có chúng sanh chẳng hiếu thảo với cha mẹ, cho đến giết hại cha mẹ, kẻ đó phải đọa vào Vô Gián địa ngục mãi đến nghìn muôn ức kiếp, không lúc nào mong ra khỏi được.)

Bồ-tát Địa Tạng nói tội nặng đứng đầu là bất hiếu với cha mẹ. “Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện” hiển thị cho chúng ta đạo hiếu. Bồ-tát Địa Tạng đời đời kiếp kiếp thị hiện, phát thệ nguyện sâu nặng đều là vì báo ơn cha mẹ, đều là vì tận hiếu mà phát hoằng nguyện, cho nên tội lỗi của bất hiếu là nặng đứng đầu. Ý nghĩa của hiếu sâu vô cùng. Pháp sư Thanh Lương là người trước tác “Địa Tạng Kinh Khoa Chú”. Ông là người thời tiền Thanh năm Khang Hy, ông trước tác bản chú giải này đã trích dẫn rất nhiều kinh luận, là bản chú giải hay nhất trong các bản “Kinh Địa Tạng chú giải”. Nếu chúng ta muốn báo ơn, thì cần phải lưu thông bản chú giải này. Bản chú giải này tốt nhất là in mới trở lại, bởi vì bản cũ sao chép rất nhiều lần, nên chữ cũng đã mờ đi nhiều rồi. Tôi giảng “Kinh Địa Tạng Bồ Tát Bổn Nguyện”, tuy không có hoàn toàn dựa theo chú giải của ông để giảng, nhưng chú giải của ông tôi đọc rất kỹ, tôi đọc rất nghiêm túc. Ông ở chỗ này đã nêu ra cho chúng ta thấy trong “Chánh Pháp Niệm Kinh” Phật nói có bốn loại ơn, bốn loại ơn khó báo đền. Bốn loại ơn, loại thứ nhất là ơn mẹ, thứ hai là ơn cha, thứ ba là ơn Như-lai, thứ tư là ơn thầy thuyết pháp, là pháp sư giảng kinh thuyết pháp, bốn loại ơn này khó báo đền, bốn loại ơn này đều rất lớn. Cha mẹ, thân này của chúng ta có được từ cha mẹ, pháp thân huệ mạng của chúng ta có được từ Như-lai. Khi Như-lai không còn ở đời, chúng ta làm sao có được đây? Chúng ta có được từ chỗ pháp sư thuyết pháp, trưởng dưỡng pháp thân huệ mạng. Phật ở trong kinh nói, cúng dường bốn loại người này được phước vô lượng. Hiện tiền nhất định được mọi người tán thán, tương lai có thể được vô thượng Bồ đề. Sao có thể vong ơn bội nghĩa được? Cho nên học Phật bắt đầu học từ đâu? Bắt đầu học từ hiếu thảo cha mẹ, tôn kính thầy tổ. Dùng cơ sở hiếu thảo cha mẹ, tôn kính thầy tổ, phát huy rộng ra là có thể hiếu thuận tất cả chúng sanh, tôn kính đại chúng xã hội. Bạn có thể yêu cha mẹ, yêu thầy tổ, thì tự nhiên sẽ yêu quốc gia, yêu chúng sanh, đây là đạo lý nhất định. Cho nên bất hiếu với cha mẹ đây là tội nặng đứng đầu trong tất cả tội nghiệp, đương nhiên phải đọa địa ngục Vô Gián. Địa ngục Vô Gián phần sau sẽ có giới thiệu. Loại tội lớn thứ hai chính là bất kính Tam Bảo. Điều phía trước này là đạo hiếu, điều thứ hai là đạo đối với thầy.

“Nhược hữu chúng sanh xuất Phật thân huyết, hủy báng Tam Bảo, bất kính tôn kinh, diệc đương đọa ư vô gián địa ngục thiên vạn ức kiếp cầu xuất vô kỳ.” (Như có chúng sanh nào có lòng ác, làm thân Phật bị thương chảy máu, khinh chê ngôi Tam Bảo, chẳng kính Kinh điển, cũng phải đọa vào Vô Gián địa ngục, trong nghìn muôn ức kiếp không khi nào ra khỏi được.)

Quý vị phải nhớ kỹ, thời gian đó rất dài, ngàn vạn ức kiếp. Tạo tác tội nghiệp nói thực ra vô cùng vô cùng dễ dàng, trong thời gian cực ngắn có thể tạo tác tội nghiệp, nhưng tương lai thọ khổ báo rất khủng khiếp. Bồ-tát Địa Tạng hết lòng đắng miệng đem chân tướng sự thật nói ra cho chúng ta như thế này, có ai tin? Người bình thường đọc kinh này, cho rằng thế nào? Đây là Phật giáo khuyên người làm thiện, nên nói ra những lời này để hù dọa người, khuyên người đừng làm việc xấu, họ không cho là như vậy, không cho rằng nó là thật. Đây chính là trong kinh này gọi là: “Chúng sanh ương nghạnh khó giáo hóa”, tự cho là đúng, chứ đâu có biết rằng đây là chân tướng sự thật?

“Xuất Phật thân huyết” (Làm thân Phật bị thương chảy máu), công án này là phát xuất từ Đề-Bà-Đạt-Đa. Lúc Phật còn tại thế, Phật đã tạo nên rất nhiều hình ảnh tốt của việc tu học cho người đời sau chúng ta thấy, chúng ta phải nhớ kỹ, phải học tập. Đề-Bà-Đạt-Đa là học trò của Phật, phản thầy nghịch đạo. Tương lai bản thân các bạn làm pháp sư, các bạn cũng có học trò, học trò các bạn phản bội bạn rồi, có gì nghiêm trọng đâu? Học trò của Phật Thích Ca Mâu Ni chẳng phải cũng phản bội Ngài sao? Đây là thị hiện cho chúng ta thấy. Trong nhóm học trò có học trò tốt biết nghe lời, cũng có học trò xấu phản bội thầy. Phật đều làm nên tấm gương để cho chúng ta thấy, chúng ta phải rõ ràng, phải minh bạch. Học trò tốt chúng ta phải quan tâm họ, học trò phản bội chúng ta tuyệt đối không oán trách họ, tuyệt đối không được có một mảy may tâm oán hận. Họ phản bội ta, họ phỉ báng ta, thậm chí là hãm hại ta, đều không nên để ở trong tâm, coi như chẳng có việc gì, mỗi cái đều có nhân duyên của nó, vĩnh viễn gìn giữ tâm địa thanh tịnh, bình đẳng, từ bi, đây gọi là học Phật. Phật dùng tâm thái gì đối xử với Đề-Bà-Đạt-Đa, chúng ta cần phải nên học, nhất định không nên ôm hận trong lòng, thế là sai rồi! Bạn chính là phàm phu, không phải Phật, Bồ-tát. Phật, Bồ-tát đối với tất cả chúng sanh thân hay oán gì cũng bình đẳng, bạn thì không bình đẳng rồi. Đề-Bà-Đạt-Đa muốn làm tổn thương Phật, vào thời đó dùng những phương pháp này, biết đức Phật Thích Ca Mâu Ni mỗi ngày đi vào thành Xá Vệ để đi bát, trên đường có đi ngang qua nơi có vách núi, Ngài phải đi qua dưới đó. Đề-Bà-Đạt-Đa bèn ở trên vách núi, đã chuẩn bị đá to, thấy đức Phật Thích Ca Mâu Ni đi ngang qua dưới đó, thì xô đá xuống để mưu hại Phật, khởi cái tâm ác này, làm sự việc này. Phước báo của Phật rất lớn, không ai có thể hại nổi. Phật có thần Kim Cang hộ pháp, khi xô đá xuống, thì thần Kim Cang cầm gậy hàng Ma đập đá nát vụn. Sau khi đập nát, thì có một mảnh vỡ trúng vào chân Phật, chảy máu rồi, làm cho thân Phật chảy máu. Đây là rắp tâm hại Phật. Ông ta xúi giục vương tử A-Xà-Thế, khuyên vương tử làm chuyện theo cách nói hiện nay gọi là soán ngôi, hại vua cha, để lên làm quốc vương. Còn Đề-Bà-Đạt-Đa muốn hại chết Phật Thích Ca Mâu Ni để ông ta làm Phật. Hai người họ bàn chuyện xong rồi, “ông làm vua mới, còn tôi làm Phật mới” chúng ta ra giáo hóa chúng sanh, thống lĩnh đại chúng. Tạo loại tội nghiệp này, Đề-Bà-Đạt-Đa đời đời phải bị đọa vào địa ngục, đây là nói bất kính Tam Bảo, nêu ra ví dụ này để nói. Nêu cái ví dụ này để nói dụng ý rất sâu, bảo chúng ta đối với tất cả người hữu tâm hoặc vô ý tổn hại chúng ta, chúng ta phải đối xử với họ giống như Phật vậy, vẫn cứ là từ bi thương xót, không có một chút xíu ý oán hận, chúng ta mới được thọ dụng đích thực của Phật pháp.

“Hủy báng Tam Bảo” (Khinh chê ngôi Tam bảo). Tam Bảo là Phật, Pháp, Tăng tam bảo, bịa đặt, sinh sự, phỉ báng. “Bất kính tôn kinh” (Chẳng kính kinh điển) Đây là kinh điển, đặc biệt chỉ ra pháp bảo, đối với kinh điển không tôn kính, không coi trọng. Tại sao chúng ta hiện nay in kinh, nhất định phải in cho thật tốt? Bất kể là in ấn, giấy, đóng sách đều phải thật tinh tế, là tôn trọng pháp bảo. Khiến tất cả chúng sanh nhìn thấy sách này, họ liền sinh tâm yêu quý, không đến nỗi làm hư hại. Nếu như tùy tiện, in ấn rất sơ sài, mọi người nhìn thấy không sinh tâm tôn trọng, thường vứt bỏ tùy tiện làm hại kinh điển. Chúng ta há không phải khiến cho người ta có cơ hội tạo tác tội nghiệp sao? Vậy là sai lầm. Cho nên in kinh sách nhất định phải tinh tế. Đừng để người khác có cơ hội tạo tác tội nghiệp. Tâm này chính là tâm từ bi. Đây là bất kính Tam Bảo, không biết tôn sư trọng đạo, vậy là đọa địa ngục. Đặc biệt là ở thời đại này, người biết báo ơn đã quá ít, quá ít rồi, chúng ta cần đề xướng. Đề xướng nhất định phải làm nên tấm gương để cho mọi người thấy, nói miệng không được, sức mạnh khuyến hóa quá nhỏ. Tôi báo ơn thầy, tôi xây dựng thư viện ở Đại Lục, tiên sinh Phương Đông Mỹ là người huyện Đồng Thành, tỉnh An Huy, nên tôi xây ở đó một “Thư Viện Tiên Sinh Đông Mỹ” làm kỷ niệm. Tôi ở quê hương tôi, hiện nay đã xây dựng “Thư Viện Hoa Tạng” kỷ niệm viện trưởng Hàn. Viện trưởng Hàn, tương lai nếu tôi có cơ hội sẽ xây dựng một “Thư viện Hoa Tạng” tại quê hương của bà. Tôi tại huyện Tế Nam, tỉnh Sơn Đông, hiện nay đang thảo luận, sẽ xây dựng “Thư Viện Từ Quang” làm kỷ niệm thầy Lý. Tôi đã ở thư viện Từ Quang 10 năm. Phải làm thật, không làm không được. Có một vị đồng tu hỏi. Thế Đại Sư Chương Gia thì sao? Vâng, mọi người đều nghĩ đến rồi, tôi sẽ xây dựng “Thư Viện Chương Gia Đại Sư”. Tôi suy nghĩ, xây nơi nào tốt vậy? Đại học nội Mông Cổ. Ở trong đại học nội Mông Cổ, xây dựng một ngôi thư viện Đại Sư Chương Gia, tôi nhất định sẽ làm được. Phải có biểu hiện cụ thể, đánh thức mọi người biết ơn báo ơn. Nếu như mỗi người đều có tâm báo ơn, thì xã hội chúng ta sẽ vui vẻ hòa thuận, có lợi ích rất lớn, lợi ích công đức thật sự đối với quốc gia xã hội. Người không biết ơn, vong ơn bội nghĩa, thì xã hội này có nguy hiểm không? Đây là vô cùng đáng tiếc. Nhất định phải nghiêm túc làm từ bản thân chúng ta, đây chính là hoằng pháp lợi sinh, đây mới là học Phật chân chánh.

Tốt rồi ! Hôm nay thời gian đã hết, chúng ta chỉ giảng đến chỗ này.